توصیه های ADA

 تمامی بیماران دیابتی باید به نکشیدن سیگار ,مشتقات تنباکو ,سیگار الکترونیک و حشیش تذکر داده شود.

بعد از شناسایی استفاده کنندگان  تنباکو و سیگار الکترونیک, مشاوره ترک سیگار و انواع درمان را به عنوان بسته روتین برنامه مراقبت دیابتی وارد نمایید.

ترک سیگار را به عنوان قسمتی از برنامه آموزشی دیابت برای انهایی که نیاز دارند,هدفگیری کنید.

تاریخچه توتون و تنباکو در جهان و ایران

كريستف كلمب در اولين سفر خود به آمريكا به سال ۱۴۹۲ متوجه شد اهالي آنجا دود حاصل از سوختن برگهاي يك گياه عجيب را به داخل ريه هاي خود مي كشيدند. اين مردم تصور مي كردند برگهايي كه دود مي كنند براي مداواي بعضي ار بيماريهاي سودمند است. آنان اين برگها را در آيين هاي قبيله اي هم دود مي كردند.كريستف كلمپ هنگام مراجعت به اسپانيا مقداري از برگها و دانه هاي آن گياه عجيب را با خود برد. پس از آن كه يك پزشك اسپانيايي در سال ۱۵۰۰ تخم اين گياه را براي كشت به اسپانيا آورد و تا سالها كشت و توسعه و استفاده از آن جنبه تحقيق داشت . بوميان آمريكا براي دور كردن آن گياه از نوعي چپق بنام توباكو استفاده مي كردند. لذا مردم اروپا اين گياه را توباكو ناميدند و در زبان فارسي با قرار دادن حرف «ن» قبل از حرف «ب» به «تنباكو» تغيير نام يافت.در سال ۱۵۶۰ آن نيكوت سفير فرانسه در پرتغال كتابي درباره خاصيت تخديري توتون انتشار داد و كلمه نيكوتين بعداً از اسم همين ديپلمات گرفته شد.توتون در اواسط قرن ۱۶ ميلادي به ژاپن وارد شد و كشت آن از سال ۱۵۹۶ ميلادي معمول گرديد.

در آلمان نخستین کارخانه سیگارسازی در سال 1862 به کار افتاد. در کشورهای انگلستان و امریکا صنعت سیگارسازی در سال 1866 به وجود آمد. البته مصرف سیگار از اوایل قرن بیستم به شدت رو به گسترش نهاد. شیوع ان در دو حنگ جهانی 100 برابر افزایش می یابد.امروزه در جهان سالیانه صدها میلیارد سیگار تهیه و مصرف می‏شود.

تاريخچه دخانيات در ايران :

در ایران نیز در زمان شاه عباس اول، توتون وارد ایران شد و بتدریج بین مردم رواج یافت تا اینکه درسال 1316 هجری شمسی کارخانه دخانیات ایران با تولید سالانه 600 میلیون نخ سیگار شروع بکار کرد و آن را به صورت انبوه در دسترس مردم قرار داد.در مورد ورود تنباكو به ايران دو روايت موجود است. بنا به روايت اول پرتغاليها هنگام تسلط بر سواحل جنوب ايران اين گياه را با خود به ايران آوردند. تاريخ ورود را بعضي سال ۹۹۹ هجري قمري (۱۵۹۰) ميلادي و برخي ديگر ۱۰۰۸ هرجي قمري (۱۵۹۹) ميلادي نوشته اند. بنا به روايت ديگر ساكنان مرزي ايران ضمن تبادلات مرزي كشيدن دود از تركهاي عثماني را تقليد نموده اند. به همين دليل به جاي پيپ چپق بلندتركي در ايران مورد استفاده قرار گرفته است، هر چند كه قليان يقيناً ابتكار خود ايرانيان است.

 توتون

ماخوذ از ترکی بوده و دارای برگهای پهن و درشت و گلهای سرخ یا سبز رنگ و ساقه ای یک متری است و از نظر تقسیم گیاه شناسی از گروه بادمجانیان است که در مناطق گرم و معتدل کره زمین می روید. ریشه عربی واژه توتون به “دخان ” ریشه انگیسی آن به تاباکو ، ریشه فرانسوی و آلمانی آن تاباک معروف است.امروزه توتون تنها به عنوان یک ماده دود زا مطرح نیست بلکه به عنوان گیاهی با خصوصیات ویژه در میان گیاهان ، و به عنوان ماده غذایی مورد استفاده قرار می گیرد . زیرا پروتئین و اسید های آمینه موجود در توتون بسیار بالاتر از سویا بوده و با پروتئین کازئین شیر برابری می کند و از توتون می توان برای تهیه پروتئین های مخصوص تولید انرژی بهره گرفت و چقدر خوب است که از توتون برای تغذیه و کالری در جهان استفاده کرد.

قلیان (غلیان)

قلیان از فرهنگ عربی گرفته شده و به معنی جوشش است.در هندوستان “حقه” و در سوریه “نفس “و در ترکیه و عراق به نام “نارگیله “مشهور است.قلیان از ابتکارات ایرانیان است که در زمان شاه عباس ساخته شده و بعد به کشورهای دیگر رفته است.چون دود ناشی از قلیان در آب کوزه قلیان تصفیه می شود دارای عوارض کمتری نسبت به سایر مواد دخانی است . تنباکو هم نوعی توتون است که نم کرده آن را در “سر قلیان “می ریزند و می کشند.علت انتخاب نام ” نارگیله “برای قلیان نیز این است که گاهی “کوزه قلیان ” را از گیاه نارگیل یا یک نوع کدو می ساختند..قلیان وسیله‌ای آبی است برای کشیدن تنباکو که در خاورمیانه و آسیای مرکزی متداول است. قلیان توسط ایرانیان و هندی‌ها اختراع شد. در فارسی به صورت قالیان و غلیان نیز ثبت شده و گاه نارگیلی نیز نامیده شده‌است. در افغانستان به کل مجموعه قلیان، چلم نیز می‌گویند. در کشورهای عربی به نام شیشه و نارجيلة معروف است و در شبه قاره به حقّه معروف است. قلیان برای استفاده از دود حاصل از تماس زغال گداخته و تنباکو است که به این عمل «کشیدن قلیان» می‌گوی               منبع :deosun.ir

دلایل مصرف سیگار چیست؟

چرا افراد شروع می کنند ؟ 1-در نوجوانی فشاردوستان 2-تقلید هنرپیشه

چرا ادامه میدهند؟جواب یک کلمه است { نیکوتین} یعنی وابستگی مغزی پیدا کرده است نیکوتین در عرض چند ثانیه اثر می گذارد حواسش جمع می شود. حافظه اش بهتر می شود.سرخوش می شود.افسردگی کمتر می شود.

عوارض مصرف سیگار و قلیان {دخانیات}در دیابتی ها و افراد عادی

توصیه اکید ADA تمام دیابتیک ها سیگار و قلیان و سایر توتون ها ویا سیگار الکترونیک استفاده نکنند. مشاوره ترک سیگار و دیگر فرمهای درمان به عنوان ارکان روتین مراقبت دیابتی می باشد.

افرادی که مبتلا به دیابت می باشند و سیگار می کشند بیشتر در معرض خطر بیماری کلیوی ناشی از دیابت می باشند و این بیماری سریعتر پیشرفت می کند. اگر نشانه های اولیه – میکروآلبومینوری – را داشته باشید در این صورت ترک سیگار حتی مهم تر هم می باشد. در مورد تصلب شرایین که می تواند باعث آنژین صدری، سکته مغزی و عروق خونی تنگ در پاها {پاهای سیگاری }گردد، هیچ شک و تردیدی نیست که سیگار کشیدن خطر ابتلا به تصلب شرایین را افزایش می دهد.سیگار کشیدن خطر حمله قلبی را دو برابر می کند و خطر مرگ زودرس را به بیش از 50 درصد افزایش می دهد. بیماری های سرطانی و تنفسی بیماری های دیگر می باشند. این برای کلیه افراد صدق می کند. در صورتیکه شما سیگار کشیدن را ترک نمایید این خطر کاهش پیدا می کند، اما چندین سال طول می کشد تا این خطر به حد خطر در افراد غیرسیگاری برسد.در مقایسه مرگ میرها 1.5میلیون  مرگ به علت دیابت و 8 میلیون مرگ به علت دخانیات در سال در جهان است.قابل توجه اینکه بیش از 1 میلیون غیر سیگاری به علت در معرض دود سیگار بودن ابین میروند.دیابت یک بیماری شخصی است ولی سیگار یک موذل گروهی خانوادگی و چند نفری است.منشا سرطان ودیابت قلبی عروقی  بیماری زیوی می تواند سیگار باشد.سازمان بهداشت جهانی تنهابرای سیگار معاهده جهانی تصویب کرده است.در تمام کشورهای پیشرفته روند دخانیات رو به کاهش ولی در خاورمیانه و شاخ آفریقا  رو به افزایش است.ما در جهان کارخانه دیابت سازی نداریم ولی کارخانه سیگار داریم.سیگاریها 30-40 درصد بیشتر دیابت دارند. هرنخ سیگار قند ناشتا را 30 در صد بالا می برد.در بیماری قلبی عروقی دیابتی و پره دیابتیک ترک سیگار اجباری است. عوارض سیگار هم در مورد سیگاریها وهم افراد در معرض سیگار  یکسان می باشد.

چرا سیگار کشیدن خطرناک می باشد؟
سیگار کشیدن موجب ایجاد مقاومت در برابر انسولین می شود. این به این معنی می باشد که بدن برای نگه داشتن میزان قند خون در حد طبیعی نیاز بیشتری به انسولین خواهد داشت. در صورتیکه سیگار بکشید و مبتلا به دیابت نوع 1 باشید میزان تست A1C اغلب در وضعیت بدتری خواهد بود. اگر سیگار کشیدن را ترک کنید بعد از هشت هفته حساسیت به انسولین دوباره به حالت عادی بر خواهد گشت. همچنین در افرادی که سیگار می کشند و مبتلا به دیابت نیستند سلولهای تولید کننده انسولین در پانکراس باید برای نگه داشتن میزان قند خون در حد طبیعی انسلولین بیشتری تولید نمایند. این می تواند منجر به مبتلا شدن افراد بیشتری به دیابت نوع 2 گردد. مقاومت در برابر انسولین به احتمال زیاد به دلیل نیکوتین می باشد، اما عوامل دیگر در دود سیگار هم نقش دارند. به نظر می رسد که به جز نیکوتین مواد دیگری دارد.
سیگار به ویژه برای شیوع سرطان و آترواسکلروز ( تصلب شرایین) بسیار خطرناک باشند. توتون یک ترکیب پیچیده ای است که شامل بیش از 4000 مواد شیمیایی مختلف می باشد. بین 50 تا 60 از این مواد سرطان زا می باشند.منواکسید کربن قطران پلوتینیوم هم سیگار دارد.قلیان از سیگار بدتر است. 100 برابر بدتر است. هر پوک سیگار 50 سی سی ولی هر پوک قلیان 500 سی سی است. تعداد پوک هم 10 برابر است.

Smoking: Past or current smokers with COVID-19 have double the risk for severe disease outcomes as people who've never smoked, according to a meta-analysis on the preprint server medRxiv.

از آنجایی که مصرف دخانیات به عنوان اولین عامل اصلی قابل پیشگیری از مرگ و میر در جهان مطرح است و نیز مطالعات چند دهه دنیا نشان می دهد که دخانیات در بروز بیماری دیابت، عدم توفیق در درمان آن و همچنین وخیم شدن عوارض مربوطه به آن موثر می باشد. همچنین تجربیات بین المللی حاکی از این می باشد که پیشگیری و کنترل دخانیات در جامعه، کنترل دیابت را مهیا می سازد.
لذا این مرکز در نظر دارد در راستای هدف کاهش عوارض مصرف دخانیات از طریق ارائه خدمات درمانی ترک آن جهت مراکز و پزشکانی که خدمات درمانی دیابت را ارائه می دهند، برنامه های آموزشی و توانمندسازی جهت ادغام خدمات ترک دخانیات در درمان دیابت را انجام دهد.
جای خشنودی است که یکی از جدیدترین مقالات علمی مربوط به دخانیات و دیابت توسط اساتید صاحب نظر این حوزه در کشور ما تهیه شده است که در ذیل آمده است.
امید می رود با همیاری این عزیزان در این راه موفق عمل کنیم.
استعمال دخانیات یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر در سراسر جهان است. تا به امروز، مطالعات در مورد ارتباط بین عوارض مصرف سیگار و دیابت و کنترل متابولیک نتایج متناقضی را نشان داده اند. در این مطالعه، هدف ما عبارتست از ارزیابی ارتباط مصرف سیگار با عوارض میکرو و ماکرو واسکولار دیابت و شاخص های لیپیدی و قند خون.
ما از برنامه ملی پیشگیری و کنترل دیابت پایگاه داده ایران از 99651 بیمار بزرگسال مبتلا به دیابت در سراسر ایران استفاده کردیم. برای بررسی ارتباط بین استعمال دخانیات و عوارض دیابت از جمله بیماریهای قلبی عروقی، نوروپاتی، نفروپاتی و رتینوپاتی از مدلهای رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد. این ارتباط از نظر سن، جنس، مدت ابتلا به دیابت، هموگلوبین گلیکوزیله (A1C) ، فشار خون بالا، هیپرلیپیدمی، دارو، چاقی و نوع دیابت بررسی شد.
استعمال دخانیات با بیماریهای قلبی عروقی، نفروپاتی، رتینوپاتی و نوروپاتی همراه بود (OR در بیماران دیابتی نوع 1 به ترتیب عبارت بود از 1.51، 2.29، 2.70 و 2.40؛ OR برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به ترتیب 1.27 ، 1.21 ، 1.51 و 1.70 بود؛ برای همه p <0.001 بود). در بین مبتلایان به دیابت نوع 1 ، مصرف سیگار به طور معنی داری (P <0.05) همراه بود با A1C (OR, 2.12)، 2-h سطح انسداد بعد از گلوکز (OR, 1.30) ، تری گلیسیرید (OR, 1.48) و کنترل لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) (OR, 1.34). در بین بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 ، مصرف سیگار با کنترل A1C (OR, 1.09) و HDL (OR, 1.21) ارتباط معنی داری داشت.
استعمال دخانیات با عوارض متعدد دیابت از جمله بیماری های قلبی عروقی، نوروپاتی، نفروپاتی و رتینوپاتی و کنترل A1C و HDL در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 همراه بود. همچنین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 همراه بود با سطح بدتر 2h- post glucose و کنترل تری گلیسیرید. یافته های ما حاکی از آن است که برنامه های ملی پیشگیری و ترک سیگار ممکن است برای کنترل دیابت در ایران مفید باشد

ترک سیگار چیست؟

هر ترک کردن خاموش کردن سیگار است. مداخله 3 دقیقه پزشک 40 در صد موثر است.مراحل ترک یا چرخه تغییر چیست ؟ 1-مرحله اول پیش تفکر   2-مرحله دوم تفکر  3-مرحله سوم آمادگی   4-مرحله چهارم نگهداری ترک  5-مرحله پنجم غیرسیگاری شدن و نجات یافتن می باشد.بعضی ها از مرحله نگهداری دچار مرحله عود می شوند یعنی به قسمت تفکر برمی گردند که دوباره بر حسب اینکه آمادگی دارند یا نه؟پزشک توصیه ها و اقداماتی باید انجام دهد.

در کسانی که امادگی برای ترک سیگار ندارد چه توصیه ای می کنیم ;1-RELEVANT توضیح ارتباط با سلامتی عوارض بیماری را توضیح می دهیم.مثلا کاهش میل جنسی در جوانان اشاره میکنیم2-RISKS اشاره به افزایش خطر بیماری 3- REWARDS پاداش گرفتن بعد از ترک 4-ROADBLOCKS برطرف کردن بهانه های او 5-REPETITION تکرار کردن در نوبت های بعدی

درکسانی که امادگی برای ترک سیگار دارند چه توصیه ای می کنیم  ;1-Ask پرسیدن اطلاعات مصرف 2- Assess ارزیابی میزان وابستگی {تست فاگرشتروم} 3- Advice توصیه های رفتاری 4-Assist کمک های دارویی 5-Arrange برقراری ارتباط

روش های ترک سیگار

بطوركلي سه نوع مشاوره (فردي، گروهي و تلفني) وجود دارد كه با توجه به روش ارائه و زمان آن متمايز مي‌شوند و هر يك به ميزان قابل قبول و مشخصي در ترك سيگار موثر مي‌باشند و هر فرد سيگاري مي‌تواند از هركدام از آن‌ها استفاده نمايد.

مشاوره فردی:

مشاورة فردي عبارت از روبرويي بيمار و مشاور دوره ديدة ترك سيگار است. مطابق آخرين مطالعات انجام شده مدارك بسياري بر تأييد مشاورة فردي ترك سيگار وجود دارد، بطوريكه با ارائه مشاورة فردي به هر 25 بيمار، يك نفر از آنها ترك خواهد كرد. رابطة بسيار قوي مستقيمي بين مدت زمان جلسة حضوري و نتيجه درماني موفـق وجـود دارد. مداخلات شديد نيز مـؤثـرتر از مداخـلاتي با شدت كمـتر مي‌باشـند. همچنين شواهد موجود نشان مي‌دهد رابطة مستقيمي بين تعداد جلسات و كارايي دوره درمان وجود دارد بدين معني كه دوره درماني بيش از 8 جلسه به وضوح مؤثرتر از مداخلاتي است كه حداكثر سه جلسه بطول انجامد. در مجموع، براي كمك به ترك سيگار بيماران، مشاورة فردي مؤثر مي‌باشد.

مشاوره گروهی:

درمان گروهي باعث مي‌شود افراد، فنون رفتاري ترك سيگار را فرا گيرند و نسبت به يكديگر حمايت متقابل فراهم آورند. در اين روش افراد بيشتري توسط يك درمانگر، درمان مي‌شوند و نسبت به مشاوره فردي مقرون به‌صرفه‌تر مي‌باشد.
در مقايسه با استفاده ازهيچ نوع مداخله‌اي و همچنين درمان خودآموز، درمان گروهي در ترك سيگار مناسب‌تر مي‌باشد. براي ارزيابي مؤثرتر و مقرون به‌صرفه‌تر بودن درمان گروهي نسبت به مشاوره فردي فشرده شواهد كافي وجود ندارد. با اين وجود، چندين آزمايش كنترل شده با شبه دارو در درمان گروهي و درمان با داروهاي جايگزين نيكوتين نشان دهنده ميزان نسبتاً بالاي ترك يك ساله حدود 30% توسط داروهاي جايگزين نيكوتين و گروه درماني مي‌باشد. شواهدي در خصوص كارايي درمان گروهي براي بيماران تنفسي در دسترس نمي‌باشد. بطوركلي اين نتيجه حاصل مي‌شود كه مشاورة گروهي در ترك سيگار مؤثر است ولي هنوز مشخص نيست كه اثر مشاورة گروهي بيشتر يا كمتر از مشاورة فردي باشد.

مشاوره تلفنی:

مشاورة تلفني مي‌تواند مكمل مداخلات حضوري يا جانشين تماس رو در رو، در كنار مداخلات خودآموز باشد. همچنين با توجه به نيازهاي فرد تماس‌گيرنده مي‌توان با زمان‌بندي، در نزديكي تاريخ ترك ميزان سطح حمايت را بالا برد. مشاوره تلفني به دو صورت كنشگرا و واكنشگرا انجام مي شود. در روش كنشگرا، مشاور با فرد سيـگـاري‌تـماس مي‌گيـرد تا در ترك سـيگار به اوكـمـك نـمايـد. در روش واكنشــگـرا، فرد سيـگاري بوسيلة تـمـاس با خـطـوط مشـاوره تـلفـنـي، مشـاورة لازم را كسـب مي‌نـمايـد.
تجزيه و تحليل آخرين مطالعات روشمند نشان مي‌دهد كه در مقايسه با وسايل خودآموز استاندارد، مشاوره تلفني واكنشگرا بسيار مؤثرتر مي‌باشد. در حالي كه، مشاوره تلفني به عنوان مكمّلي در دارودرماني يا مكمّل مداخلات رو در رو بدون دارودرماني، تأثيري در اين مداخلات براي افراد سيگاري سالم ندارد. يافته‌هاي حاصل نشان مي‌دهند كه مشاوره تلفني واكنشگرا در مقايسه با ديگر مداخلات جزئي، مؤثر مي‌باشد.

راهنمای ترک سیگار شخصی

افراد سيگاري مي‌توانند با استفاده از مطالبي كه در ذيل مي‌آيد به صورت يك برنامه خودآموز روشهاي ترك سيگار را انجام داده و در مورد مشكلات و عوارض ناشي از ترك راهنمايي‌هاي لازم كسب نمايند.
برروي يك كاغذ دلايل خود را براي ترك سيگار بنويسيد‌ و اين ليست را با خود به همراه داشته باشيد. يا آنرا بروي يخچال يا در محلي بگذاريد كه همواره بشما يادآوري كند كه در روند ترك سيگار مي‌باشيد. اگر هزينه خريد سيگار را پس انداز مي‌كنيد،‌ بنويسيد با آن مي‌خواهيد چكار كنيد.
نگران نباشيد اگر اين مرحله عملا موجب ترك سيگار در شما نگردد،‌ ولي در عوض عادت سيگار كشيدن را در ضمير ناخودآگاه شما سست مي‌كند و شما را براي مراحل بعد آماده مي‌سازد.
خودباوري يكي از موارد مربوط به آمادگي براي ترك سيگار است. ايمان شما به توانايي‌تان در مهار موقعيت‌هايي كه شما را در مرحله خطر بازگشت به سيگار قرار مي‌دهند همان خودباوري نام دارد.
ترك سيگار عملي است كه به تدارك نياز دارد. ظرف دو هفته آينده تاريخ نهايي ترك سيگار را تعيين كنيد. اين تاريخ را روي تقويم خود علامت بزنيد.
همچنان كه به تاريخي كه در تقويم خود علامت زده ايد نزديك مي شويد، مي‌بايست خود را براي روند واقعي ترك سيگار آماده سازيد.
يك هفته پيش از تاريخ ترك، تعداد سيگارهاي خود را در روز به يك عدد مشخص (نصف تعداد عادي قبلي) برسانيد.
اتومبيل خود را پاكسازي كنيد.
منزل خودرا از آثار سيگار پاك سازيد.
به نزد دندانپزشك خود برويد.
مصرف چاي را قبل از ترك سيگار كاهش دهيد.
هرگز نگوييد كه كشيـدن يك سيگار ضــرري ندارد.
بگوييد سيگار ديگر بهيچ عنوان انتخاب من نخواهد بود.
فوايد ترك سيگار را براي خود بازگو كنيد.
درمان دارويي با درمانهاي جايگزين نيکوتين يا بوپروپيون آهسته رهش يک کمک مؤثر به سيگاريهاي با انگيزه، براي ترک مي‌باشد.
سيگاريهايي که از درمانهاي دارويي استفاده مي‌کنند بايد تشويق شوند که يک دوره زماني مصرف دارو را به طور کافي را تكميل کنند (8 هفته داوري جايگزين نيكوتين و بوپروپيون)
پيشگيري از عوامل مؤثر در عود مي‌تواند ميزان عود را کاهش دهد.
تمامي افراد سيگاري که قصد دارند سيگار خود را ترک کنند بايد در مورد جلوگيري از عود مشاوره شوند. بهتر است با تكنيك‌هاي ترك سيگار و يا پزشك مشورت نماييد.

اطلاعاتی درباره اثرات ترک سیگار

اثر ترک سیگار تا 1 ماه:

با وجود اینک تقريباً همه نيکوتين تجزيه مي‌شود. سطح خوني مونو اکسيد کربن بطور مشخص افت مي‌کند. اثر نيکوتين از بين مي رود. حس بويايي و چشايي بهتر مي‌شود.
خطر عفونت زخم بعد از جراحي به طور چشمگيري کاهش مي‌يابد.
اثر ترک سیگار تا 1 سال:

مژکهاي دستگاه تنفسي فوقاني شروع به ترميم مي‌کنند و عملکرد ريه‌ها بهبود مي‌يابد.
اثر ترک سیگار بعد از 1 سال:

خطر بيماريهاي عروقي- قلبي در مقايسه با سيگاريهايي که به سيگاركشيدن خود ادامه مي‌دهند، بعد از يک سال نصف مي‌شود.با وجوداینکه بعد از ترک سیگار اوایل وزن افزایش می یابد ریسک cvd بعلت ترک سیگار کاهش می یابد.
خطر سرطان ريه به کمتر از نصف افرادي که سيگار كشيدن را ادامه مي‌دهند کاهش مي‌يابد.
خطر بيماريهاي عروق کرونري مشابه غير سيگاريها مي‌گردد.
10 تا 15 سال بعد از ترک همه علل مرگ در شخص به اندازه افرادي مي‌شود که تاکنون هرگز سيگار نکشيده‌اند.
ساير فوائد ترك سيگار عبارتند از:

قبل از حاملگي يا در ماههاي اول حاملگي ترک مي‌کنند همانند زناني است که هرگز سيگار نکشيده‌اند.توقف سيگارکشيدن در بيماريهاي مزمن راههاي هوايي، کاهش ظرفيت ريوي را آهسته‌ مي‌کند.بهبود ظاهر پوست و تناسب اندام پس انداز و صرفه جویی در هزینه ها
ارزیابی میزان وابستگی به نیکوتین

نيکوتين يکي از اجزاء دود سيگار براي اعتياد به سيگار است، اما اين ماده، دليل مضر بودن سيگار نيست. هم در سيستم اعصاب محيطي و هم در اعصاب مرکزي عمل مي‌کند و باعث آزاد شدن تعدادي از هورمون‌ها مانند استيل كولين، نورآدرنالين، دوپامين و سروتونين مي‌شود.

تظاهرات نيکو تين به شرح زير است:

بر سيستم اعصاب مرکزي: طيفي از تأثير‌هاي کوتاه مدت مثل لذت بردن، تحريک، تقويت حافظه کوتاه مدت، تقويت قدرت تمرکز و پائين آوردن هيجان
بر سيستم قلبي عروقي: بالا بردن ضربان قلب و فشار خون و تنگي عروق محيطي
بر سيستم آندروکرين (غدد داخلي): افزايش كاتكول آمين گردشي خون مثل آدرنالين، نورآدرنالين و افزايش سطح کورتيزول خون
بر سيستم متابوليک: افزايش ميزان متابوليک پايه
بر دستگاه گوارش: کاهش اشتهاء، حالت تهوع
بر عضلات اسکلتي:‌ كاهش توان عضلات
نيکوتين به سرعت از دستگاه تنفسي، مخاط دهان و پوست جذب مي‌شود. زمانيکه افراد سيگاري اثر ترک زودهنگام را تجربه مي‌کنند بخاطر کاهش سطح نيکوتين دچار درخواست آن و بي‌قراري مي‌شوند.
اگر مي‌خواهيد ميزان وابستگي به نيكوتين خود را بدانيد بايستي از تست اندازه‌گيري وابستگي نيکوتين فاگرشتروم براي ارزيابي درجه وابستگي استفاده كنيد.

تست فاگرشتروم براي ارزيابي درجه وابستگي به نيکوتين

1- صبح‌ها بلافاصله چه زمان پس از بيدار شدن اولين سيگار خود را مي‌کشيد؟

ظرف 5 دقيقه 30-6 دقيقه 60-31 دقيقه بيش از 60 دقيقه

2- در روز چند عدد سيگار مي‌کشيد؟

10 عدد يا کمتر 20-11 عدد 30-21 عدد 31 عدد يا بيشتر

3- ترک کدام سيگار براي شما مشکل‌تر است؟

هر سيگاري اولين سيگار در روز

4- آيا خودداري از کشيدن سيگار در اماکن ممنوعه براي شما ممکن است؟

بله خير

5- شما بيشتر در صبح سيگار مي‌کشيد تا در باقي روز؟

بله خير

6- آيا حتي زماني که در بستر بيماري هستيد سيگار مي‌کشيد؟

بله خير

توضیح: سئوالات  چهار جوابی (سئوال 1 و 2) به ترتیب از راست 3، 2، 1 و 0 امتیاز دارد.

سئوالات  2  جوابی (3، 4، 5 و 6) از راست به ترتیب 1 و 0 امتیاز دارد.

جمع‌بندي نمره‌‌ها انجام گيرد و بر اساس جمع اعداد توضيح 1 ، 2 و 3 داده شود.

نمره 4-0: وابستگي ضعيف توضيح 1

نمره 7-5 : وابستگي متوسط توضيح 2

نمره 10-8 : وابستگي شديد توضيح 3

ارزيابي وابستگي به نيکوتين ممکن است براي پيش‌بيني اينکه آيا فرد سيگاري دوست دارد نيکوتين را ترک کند و سيگار کشيدن را قطع کند يا خير، کمک کننده است. ‌ وابستگي به نيکوتين و ترک آن مي‌تواند در تمامي فرم‌هاي دخانيات وجود داشته باشد. مشخصات وابستگي به نيکوتين شامل سيگارکشيدن بلافاصله پس از بيدار شدن از خواب، سيگار کشيدن در هنگام بيماري، مشکل در خودداري از كشيدن سيگار، گزارش اين که نکشيدن سيگار در روز بسيار مشکل است و صبحها بيشتر از شبها سيگار کشيده مي‌شود، مي‌باشد.
قبل از انجام تست فاگرشتروم مي‌توانيد جهت ارزيابي سريع ميزان وابستگي به نيكوتين به اين سئوال پاسخ دهيد:
صبح‌ها بعد از بيدار شدن از خواب تا چه فاصله‌اي اولين سيگار را روشن مي‌كنيد؟

توضيح 3، پیش از یک ساعت: وابستگي شما به نيكوتين بالا است. شما مي‌توانيد از دارو‌هاي نيكوتين استفاده كنيد و از اين طريق شانس موفقيت در ترك را حدود دو برابر افزايش دهيد. دارو‌هاي جايگزين نيكوتين مختلفي مي‌توانيد استفاده نماييد. ما توصيه مي‌كنيم در مواقعي كه هوس سيگار داريد از آدامس نيكوتيني 2 ميلي‌گرمي بهره‌ ببريد. استفاده از قرص‌هاي زير‌زباني نيكوتين نيز توصيه مي‌شود.
يكي ديگر از روش‌‌هاي جايگزين نيكوتين مناسب براي شما استفاده از برچسب پوستي است.
براي شما توصيه مي‌كنيم جهت افزايش درصد موفقيت در ترك سيگار با پزشك مشورت كنيد زيرا استفاده از برخي دارو‌هاي غيرنيكوتيني مي‌تواند به شما كمك كند كه تهية آنها از اين طريق ميسر مي‌گردد. يكي از بهترين اين دارو‌ها «زيبان» مي‌باشد كه با نسخه و توصية پزشك قابل استفاده است. گو اينكه تهية آن در كشور محدوديت دارد و نيز از نظر هزينه گران است وليكن بسيار مؤثر خواهد بود.

توضيح 2، تا یک ساعت: وابستگي جسماني شما به نيكوتين در حد متوسط است. شما مي‌توانيد از دارو‌هاي نيكوتين استفاده كنيد و از اين طريق شانس موفقيت در ترك را حدود دو برابر افزايش دهيد. دارو‌هاي جايگزين نيكوتين مختلفي مي‌توانيد استفاده نماييد. ما توصيه مي‌كنيم در مواقعي كه هوس سيگار داريد از آدامس نيكوتيني 2 ميلي‌گرمي يا برچسب شماره 3 بهره‌ ببريد. به ياد داشته باشيد در كنار مصرف دارو‌هاي جايگزين نيكوتين از توصيه‌هاي رفتار درماني نيز استفاده كنيد.

توضيح 1، بعد از یک ساعت: وابستگي جسماني شما به نيكوتين كم است. در اجراي برنامه‌هاي ترك مي‌توانيد بدون استفاده از دارو‌ي جايگزين نيكوتين هم موفق باشيد. بدانيد در بعضي شرايط لازم است هوس مصرف سيگار را با اين دارو‌ها كنترل كنيد. در صورت مصرف آدامس نيكوتيني مي‌توانيد در هر بار از نصفة‌ آن استفاده كنيد. به ياد داشته باشيد در كنار مصرف دارو‌هاي جايگزين نيكوتين بايد از توصيه‌هاي رفتار درماني نيز استفاده گردد.

شروع درمان ترک اعتیاد

رفتار درمانی چیست؟یا همان توصیه های رفتاری 1- چهارD :تاخیر در سیگار کشیدن درمثلا موقع هوس سیگار از 66 تا صفر بشمارد -تنفس عمیق بکشد-نوشیدن مثلا ابلیمو بخورد -انحراف فکر حواسش را به چیز دیگر پرت کند. 2-چهارR : شرح دادن صحبت کند -پاداش -یاداوری دلایل ترک - رد کردن تعارف را قبول نکند 3-برنامه روزانه هدفمند 4- تغییر الگو سیگار کشیدن مثلا نوع سیگار را عوض کند طرز بدست گرفتن سیگار را تغییر دهد یا زمان سیگار کشیدن را تغییر دهد .5- انتخاب روز ترک {مهلت 2هفته ای }سیگار رابلافاصله ترک نکند . به بیست نفر اعلام کند که سیگار را 2 هفته بعد ترک می کند.

درمان های دارویی

1-درمان جایگزین نیکوتین:

هدف از اين درمان جايگزيني نيكوتين كسب شده از مصرف سيگار است، بنابراين به هنگام ترك سيگار، از علايم ترك مي‌كاهد. انواع مختلف داروهاي جايگزين نيكوتين (آدامس، برچسب‌هاي پوستي، وسيله استنشاقي دهاني، افشانه بيني، قرص زيرزباني و آب‌نبات مكيدني) بسيار مؤثر و قابل تحمل مي‌باشند.
تجويز دوز داروي جايگزين نيكوتين به ميزان وابستگي، بستگي دارد. به طور معمول مصرف آن فقط در زمان محدودي مجاز است ولي در مواردي كه وابستگي به نيكوتين ادامه يابد، مي‌توان مصرف آن را تا 3 ماه و بيشتر از آن نيز ادامه داد. در صورتيكه فرد مصرف سيگار را از سر بگيرد، مصرف داروي جايگزين نيكوتين بايد قطع شود.
شواهدي وجود ندارد كه نشانگر تأثير بيشتر يك محصول داروي جايگزين نيكوتين نسبت به ديگري باشد، بنابراين انتخاب محصول به سليقه افراد بستگي دارد. براي برخي افراد سيگاري با وابستگي بسيار شديد، تركيب دو محصول داروي جايگزين نيكوتين مؤثرتر مي‌باشد.

در ایران ادامس های 2 میلی گرمی می باشند بین 6-12عدد در روز موقع هوس سیگار داشتند مصرف شود. پیشنهاد می شود نصف ادامس هر بار استفاده شود چون یک مقدار تلخ است.در خانم ها شاید 1/4 ادامس کافی باشد.ولی موثر است
مصرف داروي جايگزين نيكوتين در موارد زير صلاح نمي‌باشد: بيماريهاي قلبي- عروقي، بيش فعالي غده تيروئيد، ديابت شيرين، نقص جدي كليوي يا كبدي و زخم معده.
ولي در بيماري كرونري قلب، مصرف داروي جايگزين نيكوتين براي بيمار بي‌خطر است و در چنين بيماراني كه ترك سيگار يكي از مهمترين عوامل مؤثر در بهبود بيماري است، قابل مصرف مي‌باشد.

2-درمانهای غیر نیکوتینی : 2 هفته قبل ترک سیگار و در شروع ش.

قرص وارنیکلین:چامپیکس 0.5 و 1 میلی گرمی دارد

وارنیکلین مصرف خوراكي دارد. مقدار توصيه شده، طبق برنامه ذيل مي‌باشد:
روزهاي اول تا سوم روزانه يكبار 5/0 ميلي‌گرم
روزهاي چهارم تا هفتم روزانه دو بار 5/0 ميلي‌گرم
روزهاي هشتم تا پايان دوره درمان روزانه دو بار 1 ميلي‌گرم
فرد بايد تاريخي را براي مبادرت به ترك سيگار تعيين كند. قبل از اين به مدت يك الي دو هفته مصرف مقادير مشخص شده از اين دارو را آغاز كند. براي بيماراني كه نمي‌توانند عوارض جانبي وارنیکلین را تحمل كنند، توصيه مي‌شود كه مقدار مصرف دارو را به طور موقت يا دائم به 5/0 ميلي‌گرم، دو بار در روز كاهش دهند. اين قرص حتماً با آب بلعيده شود. اين قرص را مي‌توان همراه با غذا يا بدون غذا نيز مصرف نمود. فرد بايد به مدت 12 هفته تحت درمان دارويي وارنیکلین قرار گيرد تا اين دارو اثربخش لازم را داشته باشد.

موارد منع مصرف داروی ترک سیگار وارنیکلین

مصرف این دارو در افراد سیگاری زیر ۱۸ سال و یا حامله هنوز تایید نشده است. استفاده از قرص ترک سیگار در مادران شیرده نیز تایید نشده است. استفاده از وارنیکلین در صورت حساسیت شدید پوستی به این دارو ممنوع است. افراد غیر سیگاری نیز از مصرف داروی ترک سیگار جدا خودداری نمایند.

همچنین توصیه میشود بیماران مبتلا به گرفتگی عروق قلبی تحت نظر متخصص قلب از این دارو جهت ترک سیگار استفاده نمایند.

عوارض جانبی داروی ترک سیگار وارنیکلین

احساس تهوع در حدود ۳۰ درصد از افراد مصرف کننده ی داروی ترک سیگار مشاهده می شود. عوارض کمتر شایع عبارتند از: سردرد، اختلالات خوابیدن و کابوس. از عوارض داروی ترک سیگار می توان به اختلال در احساس طعم، استفراغ، درد شکمی و یبوست اشاره کرد.

قرص ولبان: زی بان: Bupropion
یک هفته روزی 1 قرص ولبان ER 150 نوشته شود. از هفته بعد یک صبح یکی شب بعد از 14 روز می تواند سیگار را ترک کند معمولا داروها را 8هفته استفاده می کنند ولی می توان کمتر یا بیشتر از ان استفاده کرد
واكنش سوء‌ دارويي:‌
اغلب افرادي كه از بوپروپيون استفاده مي كنند بدون بروز هيچ مشكلي دوره ي درمان را پشت سر مي گذارند.
شايع ترين عوارض عبارتند از:‌ خشكي دهان(1/10)، اختلالات خواب (1/3)، تحريك سيستم عصبي مركزي،‌ سردرد، يبوست،‌ تهوع و ترمور. پس هنگام مصرف اين دارو،‌ رانندگي و كار با ماشين آلات با احتياط بايد انجام شود.
با مصرف بوپروپيون تشنج در 1/1000 مصرف كنندگان اتفاق مي افتد. در صورت مصرف برخي داروها و يا سابقه ي برخي بيماري ها اين رقم افزايش مي‌يابد. بنابراين بوپروپيون براي تمام داوطلبين ترك سيگار قابل استفاده نيست. در بعضي از مصرف كنندگان بوپروپيون،‌ فشارخون افزايش مي يابد و اين حالت در افرادي كه از ساير درمان هاي جايگزين نيكوتين مثل آدامس و برچسب هاي نيكوتيني استفاده مي كنند، بيشتر ديده مي شود.
پس بايد يك فشارخون پايه از فرد داشته باشيم و مرتباً فشارخون او را كنترل كنيم. مثلاً اگر از درمانهاي جايگزين هم استفاده مي كند هر هفته بايد فشارخون او را اندازه گيري شود.

چه كساني نبايد از بوپروپيون استفاده كنند؟
-افراد زير 18 سال
-زنان باردار و شيرده
-افراد با سابقه تشنج و صرع
-افراد با سابقه اختلالات خوردن مثل آنوركسيا نروزا و بولميا نروزا
-استفاده كنندگان دائمي يا منقطع الكل و بنزوديازپين ها
-مصرف كنندگان مهار كننده هاي منو آمين اكسيداز ها
در صورت وجود بيماري قلبي،‌ سابقه ضربه مغزي،‌ بيماران ديابتي كه داروهاي خواركي يا انسولين مصرف مي كنند، الكلي ها، بيماران كليوي و كبدي، قبل از استفاده از بوپروپيون بايد پزشك خود را از اين موارد مطلع كنند.

تداخلات دارويي:
در صورت مصرف بوپروپيون هنگام استفاده از هر داروي ديگر پزشك معالج بايد در جريان امر قرار گيرد به خصوص داروهايي مثل سايمتيدين كه ممكن است از متابوليسم بوپروپيون جلوگيري كند و كاربامازپين، فنو باربيتال، فني تويين كه سطح پلاسماي بوپروپيون را كاهش مي دهد.
لوو دوپا،‌ داروهاي ضد مالاريا مثل كلروكين، پروگوانيل، آنتي هيستامين ها، داروهاي ضد افسردگي و ساير روان پزشكي، تئوفيلين،‌ استروييد اي خوراكي و تزريقي، آنتي بيوتيك ها، ترامادول، داروهاي لاغري

منبع: نشريه پيام پزشک،

www.tpcrc.sbmu.ac.ir

[اقتباس از مرکز تحقیقات و پیشگیری وکنترل دخانیات دانشگاه شهید بهشتی]تشکر ویژه از دکتر غلامرضا حیدری  رییس مرکز  تلفن گویا  27122050

توصیه های ADA برای استفاده از e-cigarette

افراد غیر سیگاری نباید از سیگار الکترونیک استفاده کنند. هیچ شواهدی مبنی بر  کم ضرر بودن نسبت به سیگار و همچنین توانای ان در اسان کردن ترک سیگار وجود ندارد.بلکه بر خلاف ان استفاده از ان برای ترک سیگار موثر تر از روش ترک معمول نمی باشد.تحقیقات زیادی لازم است تا مفید بودن کوتاه مدت یا دراز مدت  ان ثابت شود.

 یک خبر آموزشی مهم از نظر مدیریت خطر بلایای وزرات بهداشت درمان و آموزش پزشکی اصلی‌ترین علت ابتلا به سرطان دهان
سیگار کشیدن عمده‌ترین علت سرطان دهان است. در کسانی که سیگار می‌کشند به طور میانگین نسبت به افرادی که سیگار نمی‌کشند، چهار برابر احتمال ابتلا به سرطان دهان افزایش می‌یابد و این در حالی است که تنها نیمی از افرادی که مبتلا به سرطان دهان می‌شوند، حدود پنج سال بعد از تشخیص این بیماری زنده خواهند ماند.

به گزارش ایسنا، سیگار کشیدن، علت عمده‌ بروز بیماری‌های لثه است و لثه و استخوان‌هایی که از دندان حفاظت می‌کنند را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در کاهش میکروب‌های مضری که می‌توانند باعث بروز این بیماری‌ها شوند، دارد. همچنین سیگار کشیدن با تاثیری که بر سیستم ایمنی بدن می‌گذارد، بدن را برای مقابله با میکروب‌ها کم توان کرده و لثه‌ها با احتمال بیشتری در معرض عفونت‌ها قرار می‌گیرند.

علاوه‌ بر آن، میکروب‌ها می‌توانند با چسبیدن به مکانی که لثه به دندان پیوسته شده است، باعث بروز مشکل شده و در آنجا به علت وجود یک فضای عمیق باعث تشکیل «پاکت پریدنتال» شوند. وجود این فضا به این معنا است که محافظت کمتری برای نگه‌ داشتن دندان‌ها در مکان خودشان وجود دارد و در نتیجه احتمال بیشتری برای لق شدن دندان‌ها وجود دارد. خونریزی لثه‌ها یک نشانه رایج برای این مسئله است، ‌ با این حال در افراد سیگاری، نیکوتین، جریان خون را در لثه‌ها کاهش می‌دهد و این ذخیره خون ضعیف، علائم را محو می‌کند؛ علائمی که در حالت عادی می‌تواند سرنخی برای تشخیص شروع این بیماری‌ها باشد.

بنابر اعلام بنیاد بیماری‌های خاص، با ترک سیگار طی ۳ تا ۵ سال احتمال ابتلا به سرطان دهان به نصف کاهش یافته و با گذشت زمان و به مرور این احتمال کاهش خواهد یافت. با متوقف کردن مصرف سیگار، بدن افراد قادر خواهد بود که با میکروب‌هایی که منجر به بیماری‌های لثه می‌شوند مقابله کند و حرکت جریان خون به سمت لثه‌ها افزایش خواهد یافت که به سالم ماندن لثه‌ها کمک می‌کند

گواهی دوره ترک سیگار {دخانیات}

 دیابت گنبد کاووس مشاوره دیابت عوارض دیابت مرافبت دیابت