دکتر ابراهیم ساتلیخ محمدی

چاقی یک بیماری مزمن اغلب پیشرونده با عوارض  فراوان پزشکی,فیزیکی وروحی اجتماعی از جمله افزایش مهم ریسک دیابت نوع 2 ,است.با کنترل چاقی میتوان تبدیل شدن 1-پر دیابتیک به دیابت را به  تاخیر انداخت و 2-مفید در درمان دیابت شد. کاهش متوسط وزن  باعث 1- کنترل خوب قند و2-کاهش احتیاج به دارو قند خون می شود.کاهش زیاد وزن باعث 1- کاهش A1C و قند ناشتا و2-باعث بهبودی بیماری حدود حداقل 2 سال می شود.توصیه روشهای رفتار درمانی شدید، دارودرمانی چاقی و جراحی باریاتریک با هدف رسیدن و نگهداری کاهش وزن و کاهش ریسک های بهداشتی سلامت انجام می شود.

جراحی متابولیک باعث ۱- بهبود گلایسمی،اغلب منتهی به۲- بهبود برگشت  از دیابت به سلامت ،۳-بهبود کیفیت زندگی  ۴-بهبود عوارض قلبی عروقی و۵- کاهش مرگ و میرمی شود. چاقی موجب افزایش ریسک شدت کرونا ویروس (COVID-19) می شود.

ورزش 1-موجب کاهش مقاومت به انسولین ولی 2- قابلیت ترشح انسولین  ثابت باقی می ماند    ورزش ورعایت  رژیم غذایی به تنهایی حتی بعضی مواقع بدون درمان دارویی  یا روشهای جاری دیگر در دیابتیک های نوع 2 باعث نرمال شدن قند خون و HbA1c میشود

 ارزیابی  ASSESSMENT

برای همکاری بهتر ,بین اشخاص و متخصصن مراقبین بهداشتی از زبان بدون قضاوت وشخص محور  استفاده شود مثلا کلمه فرد با چاقی بهتر از شخص چاق  یا فرد با دیابت بجای شخص دیابتی است.

برای تایید تشخیص چاقی، اندازه گیری وزن و قد جهت محاسبه BMI و انجام اندازه گیری توزیع چربی در بدن مانند دور کمر ،نسبت دور شکم به باسن HIP ویا نسبت دور کمر به قد انجام شود.

اندازه گیری انتروپومتریک مانندوزن,قد و محاسبه BMI  سالانه یا بیشتر انجام شود.ارزیابی خط سیر وزن ,جهت اطلاع از ملاحظات درمانی انجام شود.

در عرض اندازه گیری انتروپومتریک تنظیمات باید بر حسب خصوصی بودن فراهم شود.

براساس ملاحظات کلینیکی ,مانند وجود بیماری همراه نارسایی قلبی وافزایش و کاهش شدید وزن غیرقابل توجیه ,وزن باید با توالی بیشتر , اندازه گیری و بررسی شود.

اکر بد شدن وضعیت کلینیکی در ارتباط با افزایش و کاهش شدید وزن  باشد,ارزیابی در بیمارستان را باید در نظر بگیریم.مخصوصا روی استفاده از دارو,غذایی که میخورد و میزان قند خون متمرکز شود.

جا و مکان اسایش جهت خلوت و خصوصی بودن در حین تغییر وزن ,باید فراهم شود.

دیابتیک های چاق یا با  وزن بالا  از هرکاهش وزن (متوسط وزن تا کاهش زیاد وزن) سود می برند.کاهش نسبتا کمتر وزن (تقریبا 7-3 درصد وزن موجود) باعث 1- کنترل خوب قند و2-کاهش  ریسک فاکتورهای واسط قلبی عروقی می شود.کاهش زیاد تر و پایدارتر وزن( بالای 10 درصد ) منفعت بیشتری دارد.مانند اثرات بهبود بیماری,احتمال خوب شدن دیابت و باعث بهبود عوارض دیررس قلبی عروقی و مرگ ومیر می شود.

شروع مدیریت درمان برای چاقی (مانند لایف استایل ودرمان تغذیه ای،درمان دارویی ،یا جراحی متابولیک)  براساس سابقه پزشکی بیمار ،دوره زمانی زندگی ، ترجیهات ومحرکهای بیمار، انتخاب وشخصی سازی شود.اگر مناسب باشد مدیریت درمانی ترکیبی انجام شود.

هدف این بخش ارائه توصیه های معتبر بر اساس شواهد علمی برای برای درمان در جهت کاهش وزن می باشد .عبارتند از:

1-تغذیه          2- رفتار درمانی    3- دارو درمانی  4- جراح  

مدیریت چاقی برای درمان دیابت نوع 2

1- تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی  2- دارو درمانی   3-ابزار و تجهیزات پزشکی برای کاهش وزن   4-جراحی متابولیک

ارزیابی در هر بیمار بی ام ای BMI باید اندازه گیری و ثبت گردد {نسبت و زن به قد ضرب در قد} روش 3و4 برای افراد انتخاب شده توصیه گردد.ابتدا دسته بندی از روی BMI طبق روش زیر انجام می گردد.

1-اگر بی ام ای  BMI بین 25-26.99 باشد   از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی                                                     اقدام می شود .

2- اگر بی ام ای  BMI بین 27-29.99 باشد    از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی   +دارو درمانی                                اقدام می شود.

3-اگر بی ام ای  BMI بین 30-34.99 باشد.  از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی     + دارو درمانی   + جراحی متابولیک    اقدام می گردد.

4-اگر بی ام ای   BMIبین 35-39.99 باشد.   از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی    + دارو درمانی   + جراحی متابولیک    اقدام می گردد.

5-اگر بی ام ای   BMI بالای  40<    باشد.  ازطریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی     +دارو درمانی     + جراحی متابولیک    اقدام می گردد.

photo_2023-01-22_22-49-40_Copy.jpg 

1- تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی 

این روشها برای پایین آوردن تا حد مساوی و بالای 5 درصد کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن ویا چاق دیابتی مناسب است .

این روش با تعداد جلسات بالا {16 جلسه در 6 ماه} وبا تمرکز بهتغییر تغذیه، فعالیت فیزیکی استراتژی های رفتاری بر مبنای 500-750 کیلوکالری در روز کاهش انرژی متمرکز می شود .اینکار مفید است واگر قابل انجام باشد توسیه شود.

برنامه سازماندهی شده جهت ارائه مشاوره رفتاری (رودررو یا از راه دور ) برای از بین بردن موانه دستری مد نظر داشته باشیم.

توصیه های تغذیه ای باید بر اساس نیازهای غذایی و ترجیهات بیمار شخصی سازی شود.رژیم غذایی برای هر شخص بر حسب کاهش کالری که برای هر شخصی ثابت است ولی مقدار پروتئین کربوهیدرات و چربی می تواند متفاوت باشد.تا موجب کاهش وزن شود.

وقتی رژیم مراقبت غذایی پیش میرود،فاکتورهای اجتماعی اقتصادی،سازمان یافته و سیستمیک، ممکن است الگوهای تغذیه ای ،انتخاب های غذایی (مانند نا امنی غذایی و گرسنگی دسترسی به انتخاب غذایی بهداشتی موضوعات فرهنگی و شاخصهای دیگر اجتماعی ) را هدف قرار دهد.

کسانی که رژیم کوتاه مدت را به خوبی انجام دادند باید رژیم بلند مدت {بیش از یک سال} تجویز گردد.برای انجام این روش 1- تماس ماهانه وجمایت2- انجام و پیگیری اندازه گیری وزن هر هفته یا بیشتر  3- و یا  خود مراقبتی استراتژیک از قبیل دنبال کردن رژیم غذایی و مراحل آن و غیره ادامه کاهش کالری غذایی و شرکت در سطح بالای فعالیت فیزیکی {200 تا 300 دقیقه در هفته}.

کسانی که رژیم کوتاه مدت را به خوبی انجام دادند,ادامه پایش برنامه بصورت دوره ای ,فراهم کردن مداوم حمایت و تطابق مداخلات مداوم برای نگه داشتن طولانی مدت هدف توصیه می شود.

وقتی که مداخلات کوتاه مدت استفاده ازسازمان یافته برای افراد انتخاب شده است و مشارکت خوبی دارند می توان کاهش وزن در مدت کوتاه {3 ماه کاهش وزن 10 تا 15 درصد} با کاهش برابر یا کمتر از  800 -1000کیلو کالری در روز  می توان انجام داد .ولی برای نگه داشتن این کاهش وزن برنامه بلند مدت ذکر شده در بالا را با مشاوره افراد آگاه اجرا نمود.

مکمل های غذایی برای کاهش وزن موثر نبوده اند و توصیه نمی شوند.

2- دارو درمانی 

اگر ممکن باشد داروهایی که برای درمان بیماری همراه استفاده می شود و باعث افزایش وزن می شود را کاهش دهیم.

برای دیابتی های چاق یا با افزایش وزن اولویت انتخاب دارو کاهش دهنده قند خون با داروهایی است که اثرات خوبی روی وزن داشته باشد.

برای دیابتی های چاق یا با افزایش وزن,داروی ترجیحی GLP1 و یا GIP وGLP1 با اثرات بیشتر کاهش وزن (سماگلوتاید وتیرزپاتاید) با توجه به اثرات مفید غیر تغییر وزن (گلایسمیک و کاردیومتابولیک) می باشد.برای ممانعت از تاخیر درمان در افرادی که به هدف درمانی نمی رسیم ارزیابی دوباره مدیریت وزن و تشدید درمان با راههای درمانی دیگر(جراحی متابولیک ؛داروهای درمانی دیگرو برنامه سازمان یافته رفتاری) انجام شود.

A-داروهای پایین آورنده قند خون وقتی از داروهای قند خون استفاده می کنم موارد زیر را در نظر داشته باشیم.

1- داروها ی دیابت که با درجات متفاوت باعث کاهش وزن می شوند 1-متفورمین 2- مهارکننده های الفا گلوکوزیداز مانند آکاربوز 3-SGLT2  مانند گلوریپا امپاگلیفلوزین 4- GLP 1 رسپتور آگونیست ویکتوزا یا لیراگلوتاید 5-امیلین میمتیک                 2-داروهایی که وزن را کم یا زیاد نمی کنند DPP4i  مانند سیتاگلیپتین             3-داروهایی که باعث افزایش وزن می شوند 1- داروهای ترشح کننده انسولین مانند سولفورین ها مانند گلیبن گلامید 2- تیازولیدوندیونها مانند پیوگلیتازون  3-انسولین ها 

B-داروهای مورد استفاده برای بیماریهای همراه دیابت       برای درمان از داروهایی که کمتر موجب افزایش وزن شود برای در مان بیماریهای همراه استفاده کند.

چه داروهایی باعث افزایش وزن می شوند؟1- انتی سایکوتیکها {داروهای روان درمانی} مانند کلوزاپین اولانزاپین رسیپریدون    2- ضد افسردگی ها الف- ضد افسردگی سه حلقه ای  ب- SSRI  ج- مونو امین اکسیدازها  3-گلوکوکورتیکوئیدها  4-پروژسترون تزریقی  5- ضد تشنج ها مانند گاباپنتن   6- انتی هیستامین خواب اور  7-انتی کلینرژیک ها

C-داروهای کاهش دهنده وزن {لاغری} مورد تایید FDA اداره غذا و دارو امریکا

FDA دو دسته دارو برای مدیریت کوتاه مدت و دراز مدت پیشنهاد نموده است که در کنار تغذیه وفعالیت فیزیکی ورفتار درمانی استفاده می شود.تایید این داروها به جهت کاهش قند خون در دیابتی های نوع 2 ویا تاخیر پیشرفت بیماری برای کاهش وزن صورت گرفته است.5 دسته دارویی یا داروهای ترکیبی برای افراد با BMI بالای 27 با یک یا بیشتر عوامل یا بیماری  وابسته وهمراه چاقی مانند فشار خون دیابت   و دیسلپیدمی و غیره دارند و خود انگیزه کافی برای کاهش وزن دارند پیشنهاد می شود.دانش کافی برای افراد با انگیزه در مورد فواید کاهش وزن توضیح داده شود. در چه کسانی نباید این داروها را شروع کنیم؟1- زنان حامله 2- و یاکسانی که بطور فعال سعی در حامله شدن دارند. در مورد زنانی که در دوره باروری هستند از نظر مصرف داروهای جلوگیری از حاملگی مشاوره شوند.

ارزیابی موثرو ایمن بودن :از این نظر ماهانه تا 3 ماه اول درمان بررسی شود.1-اگر پاسخ بیمار به درمان بعد از 3 ماه کمتر از 5 درصد وزن بود 2-یا مسائل عدم تحمل شدیددارو یا عدم ایمنی شدید دارو در هر زمان صورت بگیرد باید دارو قطع شود.درمان یا مدیریت جایگزین مورد بررسی قرار بگیرد.همانطور که قبلا ذکر شد دوره درمانی کوتاه مدت و بلند وجود دارد که برای هر دوره داروی خاص استفاده می شود.

1-دوره درمان کوتاه مدت در افراد دیابتی کمتر از یا مساوی  12 هفته یا 3 ماه برای این دوره داروی فنترمین  phentermine  یک قرص یک بار در روز قبل صبحانه { 8 تا 37.5 میلی گرم در روز}استفاده می شود. در افراد غیر دیابتی تا 28 هفته می توان استفاده کرد. عوارض شایع خشکی دهان بد خوابی سرگیجه تحریک پذیری می باشد ملاحظات و نگرانیهای احتمالی سلامت  در مواقع 1- فشار خون شدید صورت گیرد ولی 2- همراه با داروهای ضد افسردگی مهارکننده منوآمین اکسیدازها نباید مصرف شود.در بعضی منابع ذکر شه که می توان دوز روزانه را در 3 بار یا قسمت مصرف کرد.{قرص های 15-30 -37.5 میلی گرمی}

2- دوره درمان بلند مدت بالای 12 هفته که 5 دارو یا ترکیب دارویی بکار می رود.

1-مهارکننده های لیپاز مانند اورلی ستات {Orlistat}  60 میلی گرم روزی 3 باز ولی تا 120 میلی گرم روزی 3بار. عوارض شایع درد شکم نفخ دفع مدفوع اورژانسی {یک دفعه} درد پشت Back pain سردرد ملاحظات و نگرانی های احتمالی سلامت: الف-احتمال جذب نامناسب ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین Aو Dو  E وK   وداروهای اصلی مانند سیکلوسپورین هورمون تیرویید و ضد تشنج ها ب- موارد نادر ضایعه کبدی شدید . ج-سنگ کیسه صفرا کوله لیتیازیس   د-سنگ کلیه یا نفرولیتیازیس 

2-آگونیست گیرنده انتخابی سروتونین SSRI لورکاسرین 10 میلی گرم Lorcaserin  روزی 2 بار و  20 Lorcaserin XR میلی گرم آهسته روش روزی یک بار عوارض شایع سردرد تهوع سرگیجه خستگی و التهاب حلق وبینی یا نازوفارنکس  ملاحظات و نگرانی های احتمالی سلامت :الف- واکنش {راکسیون} شبیه سندروم سروتونین و سندروم بدخیم نورولپتیک احتمال در تئوری  وقتی که با دیگر سوتونین ها ویا عوامل دوپامینرژیک استفاده شود.  ب-جهت افکار خودکشی و افسردگی تحت نظر باشد. ج-بدتر شدن فشار خون  د-در نارسایی کلیوی و کبدی استفاده نشود. (اخیرا حذف شده است)

3- ترکیب سمپاتومیمتیک امینی ضد اشتها Phentermine 7.5 تا حداکثر 15 میلی گرم+ ضد تشنج Topiramidd 46 تا حداکثر 92 میلی گرم 92 عوارض شایع یبوست بیحسی یا پارستزی بی خوابی التهاب حلق و بینی گزروستومی یا خشکی دهان ودور  دهان ملاحظات و نگرانی های احتمالی سلامت :1- نقص جنین 2-اختلال شناختی  3-گلوکوم حاد با زاویه بسته

4-ترکیب ضد مخدر  Naltrexone قرص 8 میلی گرم+ ضد افسردگی Bupropion قرص 90 میلی گرم 2 قرص هر 12 ساعت 2 عدد یعنی 16/180 در روزعوارض دارو یبوست تهوع سردرد خشکی دهان بی خوابی  ملاحظات و نگرانی های احتمالی سلامت :ذر این موارد استفاده نشود فشار خون کنرل نشده و یا بیماری تشنج برای استفاده درمان مزمن مخدر عارضه دیگر گلوکوم حاد با زاویه بسته هوشدار بد برای ریسک افکار و رفتار خودکشی

5-آگونیست رسپتور Liraglutid  GLP 1 یا ویکتوزا Victoza روزانه 3 گرم تزریق زیر جلدی عوارض شایع: پایین آمدن شدید قند خون  یبوست تهوع سردرد سوء هاضمه ملاحظات و نگرانی های احتمالی سلامت :پانکراتیت حاد؟ هشدار شدید ریسک تومر c-cell تیروئید . در افراد با سابقه شخصی یا خانوادگی مدولاری کازسینومای تیرویید MTC و سندروم  نئوپلازی مولتیپل اندوکرین تایپ 2 استفاده نشود.


تایید داروی جدید نوونوردیسک برای مدیریت مزمن وزن

فانا: داروی تزریقی Wegovy (semaglutide) شرکت نوونوردیسک برای مدیریت مزمن وزن در بزرگسالان مبتلا به چاقی یا اضافه وزن با دستکم یک بیماری مزمن مرتبط با وزن (از قبیل فشارخون بالا، دیابت نوع ۲ یا کلسترول بالا) برای مصرف به علاوه رژیم غذایی کم کالری و افزایش فعالیت فیزیکی، تاییدیه سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) را دریافت کرد

این دارو که به صورت تزریق زیر پوستی قابل مصرف است، نخستین داروی تائید شده برای مدیریت مزمن وزن در بزرگسالان مبتلا به چاقی عمومی یا اضافه وزن از سال ۲۰۱۴ تاکنون است

اندیکاسیون این دارو برای مدیریت مزمن وزن در آن دسته از بیماران با شاخص توده بدنی (BMI) 27 kg/m2 یا بیشتر است که دست کم یک بیماری مزمن مرتبط با وزن داشته باشند یا بیماران با شاخص توده بدنی (BMI) 30 kg/m2 یا بالاتر

سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) داروی تزریقی سما گلوتاید ۱ میلی‌گرمی (Ozempic) شرکت نوونوردیسک را در سال ۲۰۱۷ برای درمان دیابت نوع ۲ تایید کرد/FDA

photo_2023-01-22_22-49-29.jpg

3-ابزار و تجهیزات پزشکی برای کاهش وزن 

چندین وسیله کم تهاجمی توسط سازمان غذا و دارو آمریکا FDA برای پایین آوردن وزن در کوتاه مدت  مورد تایید قرار گرفته است.چگونگی استفاده از ان هنوز باقی مانده است که ببینیم .با توجه به گرانی و تحت پوشش بیمه نبودن و نبودن اطلاعات کافی در بیماران دیابتی تا این زمان این روش به عنوان استاندارد درمانی برای چاقی افراد دیابتی توصیه نشده است.

4-جراحی متابولیک

در دیابتی های با BMI مساوی و بالای 30 (در امریکای -اسیایی ها 27.5 )در مدیریت قند خون و وزن ؛جراحی متابولیک را در نظر داشته باشیم.

1-اگر بی ام ای   بالای  40<     باشد. {بالای 37.5 برای اسیایی امریکایی ها} از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی    +دارو درمانی   + جراحی متابولیک   این افراد کاندید خوبی برای جراحی متابولیک می باشند

2-اگر بی ام ای   بین 35-39.99 باشد. {32.5 -37.4 برای اسیای امریکایی ها}} ازطریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی     +دارو درمانی   + جراحی متابولیک  این افراد اگر نمی توانند با روشهای دیگر کاهش وزن پیدا کنند یا کوموربیدیتی آنها بهبود پیدا نکند  می توان عمل جراحی متابولیک انجام داد.  

3- اگر بی ام ای   بین 30-34.99 باشد.{27.5-32.4 برای اسیایی امریکایی ها}  از طریق تغذیه فعالیت فیزیکی و رفتار درمانی     +دارو درمانی   + جراحی متابولیک   این افراد  در صورتی با روشهای دیگر  کاهش وزن پیدا نکنند یا کوموربیدیتی آنها {قند خون بالا}  بهبود پیدا نکند ممکن است عمل جراحی متابولیک بررسی شود.

اگر تصمیم به عمل جراحی گرفتیم باید در مراکزبا اعتبار بالا و مولتی دسپلین و با تجربه در مدیریت دیابت و جراحی دستگاه گوارش  انجام گردد.بعد از عمل جراحی حمایت و مراقبت طولانی مدت از نظر روش زندگی تغذیه میکرو و ماکرونوتریانت ها انجام شود.{ بر اساس راهنماها و توصیه های ملی و جهانی}

تمام بیماران کاندید جراحی قبل از عمل باید آمادگی کامل و ارزیابی بهداشتی روانی {منتال =ذهنی} ومسائل اجتماعی و موقعیت فردی که احتمال دخالت در پیامدهای جراحی متابولیک دارد، انجام پذیرد.

تمام بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند بصورت طولانی مدت باید تحت پشتیبانی های پزشکی ورفتاری و مونیتورینگ روتین از نظر میکرونوترینت ،تغذیه ای ومتابولیک قرار گیرند.

اگربه هایپوگلایسمی بعد عمل جراحی مشکوک باشیم،در ارزیابی کلینیکی بیماریهای دیگر مساعد کننده هایپوگلایسمی را بگنجانیم ومدیریت هایپوگلایسمی شامل آموزش و درمان تغذیه ای پزشکی تحت نظر کارشناس مورد تایید  و با تجربه در هایپوگلایسمی بعد جراحی و درمان دارویی در صورت نیازمی باشد.CGM به عنوان یک عامل کمکی در با خبر کردن هایپوگلایسمی جهت ایمن بودن فرد دیابتی (مخصوصا در کسانی که هایپوگلایسمی شدید یا هایپوگلایسمی ناگهانی بدون علامت unawareness دارند) باید مد نظر بگیریم .   

بعد از عمل جراحی هم از نظر دسترسی به مراکز سرویس دهنده بهداشت روحی و ذهنی تخصصی غربالگری وارزیابی شود تا به آنها در تنظیم تغییرات رفتاری ،درمانی و روحی اجتماعی کمک کند و اگر نیاز باشد به متخصص بهداشت رفتاری با کیفیت ارجاع شود.

تمام بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند،از نظر کاهش ناکافی وزن وبرگشت به وزن قبلی به مدت 12-6 ماه پایشیا مونیتور شوند.در صورت کاهش ناکافی وزن وبرگشت به وزن قبلی. از نظر عوامل زمینه ای ایجاد کننده آن بررسی شود و در صورت مساعد بودن مداخلات دیگرکاهش وزن (مانند دارو درمانی ) را مد نظر قرار دهیم.

فواید عمل جراحی متابولیک:    چندین عمل جراحی دستگاه گوارش شامل پارسیال گاسترکتومی و عمل باریاتریک باعث بهبودی دیابت نوع 2 می شود.در مورد موثر بودن این عمل جراحی در دیابتی های  نوع 1 احتیاج به مطالعات و شواهد بیشتری می باشد.کنترل قند و کاهش ریسک فاکتور قلبی در اثر جراحی بهتر از روشهای درمانی غیر جراحی می باشد.عوارض میکرو واسکولار بیماریهای قلبی عروقی و سرطان را کاهش می دهد.مرگ ومیر در مدت طولانی را نیز کمتر میکند..برگشت از دیابت به حالت طبیعی در عرض یکسال تا 5 سال بررسی شده است. در روش جراحی{Roux-en-Y gastric bypass } حدود 30 تا 63 درصد بیشتر از روش های جراحی دیگر{باریاتریک bariatric surgery } از حالت دیابت به طبیعی برمیگردد.بطور متوسط 8.3 سال از دیابت خلاص می شود و 35 تا 50 درصد یا کمی بیشتر در طول زمان برگشت دارد. چه عود دوباره بیماری رخ دهد یا ندهد  بهبود اساسی در کنترل قند خون برای حداقل 5 تا 15 سال رخ می دهد.

احتمال موفقیت در عمل جراحی در چه بیمارانی بهتر است؟

1-سنین جوانتر  2-مدت ابتلا به دیابت کمتر باشد مخصوصا زیر8سال  3-اگر قبلا انسولین استفاده نکرده باشد.  4- نگه داشتن کاهش وزن 5- کنترل بهتر قند  6-کسانی که چاقی شکمی دارند مخصوصا افراد آسیایی آمریکایی ها نسبت به قفقازیها با همان BMI . درست است که این عمل جراحی گران قیمت است ولی ممکن است توجیح اقتصادی داشته باشد حتی موجب پس انداز مالی گردد.هر چند نتیجه بستگی به دو عامل دارد 1-تاثیر گذاری طولانی مدت و2- سالم وایمن بودن عمل جراحی . سالم وایمن بودن جراحی طی دو دهه بهتر شده است  1- به دلیل ادامه و تصحیح روشهای کمتر تهاجمی مثل جراحی لاپاراسکوپی 2-تیم  مولتی دسیپلینی تعلیم دیده و معتبر و درگیر کار

عوارض جانبی عمل جراحی متابولیک:    مرگ و میر حدود 0.1 تا 0.5 درصد می باشد که شبیه عمل جراحی کیسه صفرا و رحم می باشد.موربیدیتی هم توسط جراحی لاپاراسکوپی کاهش یافته است. عوارض عمده جراحی {ترومبو آمبولی وریدی ویا نیاز به جراحی دوباره} 2 تا 6 درصد و همراه با عوارض کوچکتر تا 15 درصد میباشد.تخصص و تبحر در جراحی فاکتور مهم تعیین کننده مرگ ومیر عوارض عمل جراحی مکرر و دوباره بستری شدن می باشد.

نگرانی در طول زمان شامل موارد زیر می باشد

1-سندروم دامپینگ { تهوع کولیک و اسهال } 2- کمبود ویتامین و مینرال ها 3- کم خونی 4- استئوپروز پوکی استخوان 5-بندرت قند خون پایین شدید

کمبود ویتامین و مینرال ها بسته به نوع عمل جراحی متفاوت است و احتیاج به تامین دائمی  و جبران کمبود انها وجود دارد.کاهش شدید قند خون در عمل جراحی Roux-en-Y gastric bypass  بیشتر می باشد. شیوع واقعی هیپوگلیسمی نامعلوم است. در یک مطالعه شیوع ان 11 درصد در روش RYGB و vertical sleeve gastrectomy بوده است.

ریسک برخی فاکتور ها و علائم در این جراحی بالا می رود:

1-اعتیاد و یا استفاده به مواد مانند الکل دارو مخدر سیگار  2 -شروع یا بدتر شدن افسردگی  و یا 3-اضطراب 4-احتیاج به عمل جراحی دوباره  5- افکار خودکشی 6- بیماریهای منتال ذهنی روحی روانی  بنابراین لزوم بررسی کامل از این نظرها زیاد است.اگر احتمال این موارد وجود دارد تا درمان کامل ان عمل جراحی را به تاخیر بیندازیم.

 photo_2023-01-22_22-48-04_Copy.jpg

 
[Forwarded from کانال طب اطفال]
برخورد با چاقی در کودکان

چاقی براساس اندازه گیری BMI تعریف میشود.

دراطفال ابتدا BMI بیمار را اندازه گیری کرده و سپس بر اساس منحنی های BM  براساس سن و جنس, بیمار طبقه بندی میشود,
یعنی کمتر از پرسنتایل ۵،به عنوان Underweight, وبین پرسنتایل ۵-۸۴،normal weight و بین پرسنتایل ۸۵-۹۴،به عنوان at risk overweight ,و بیشتر از پرسنتایل ۹۵به عنوان overweight در نظر میگیرند.

دربالغین تقسیم بندی براساس BMIبدین صورت است:
کمتراز۱۸/۵،underweight,و ۱۸/۵-۲۴/۹,نرمال weight میباشدواز۲۵-۲۹/۹،به عنوان overweight, از۳۰-۳۴/۹،obese,
ازعدد۳۵-۳۹/۹به عنوان moderately obese, از۴۰-۴۹/۹،morbid obese,و بیشتر یا مساوی ۵۰،super morbid obese درنظر میگیرند.

به طور کلی,بیماران با اضافه وزن در هنگام تولد و چاقی و دیابت مادر و نوزاد SGA در معرض چاقی در آینده هستند.
از لحاظ اتیولوژی چاقی به دو دسته کلی۱/علل اولیه یا اگزوژن که ۹۰درصدمواردچاقی را شامل میشود و کودک دارای قد نرمال,سن استخوانی نرمال یا در مواردی افزایش و تسریع یافته است.
۲/علل ثانویه یا اندوژن که ۱۰درصدمواردچاقی را شامل میشوند و معمولا قد کمتر از پرسنتایل ۵۰یاکوتاهی قد دارند و سن استخوانی تاخیر دارد.
ازلحاظ اتیولوژی بیماریهایی که منجربه چاقی میشوندبه ۵دسته تقسیم میشوند:
۱/علل اندوکرین,۲/داروها,۳/علل ژنتیکی۴/علل موتاسیون ژنتیکی۵/علل CNS.

علل اندوکرین چاقی,شامل:کوشینگ,کاهش GH,هیپوتیروییدی , هیپرانسولینیسم,پسودوهیپوپاراتیروییدی,سندرم ترنر.
علل دارویی شامل:فنوتیازین ها,آنتی دپرسانت ها,لیتیم,والپروییک اسید,کاربامازپین,استروییدها,سیپروهپتادین.
علل ژنتیکی شامل:سندرم های پرادرویلی,لورنس مون بیدل,آلستروم,کوهن,کارپنتر,بک ویت ویدمن,وdelation9/34و...
علل موتاسیون ژنتیکی شامل:موتاسیون رسپتورملانوکورتین ۴،موتاسیون POMC,موتاسیون ژن لپتین یا مقاومت به لپتین.
علل CNS,تومورهای هیپوتالاموسی, یا تروما به هیپوتالاموس,یا دیس فونکسیون هیپوتالاموسی (ROHHAD Syndrome), سندرم Adiposogenital dystrophy یا همان سندروم Frohlich.
?سایرعلل شامل دیستروفی ماسکولار, میلودیسپلازی,البته بیماریهای ژنتیکی بسیاری را دخیل در چاقی میدانند.
?عوارض همراه چاقی به طورکلی شامل:
آسم وآپنه خواب, درد پشت و لغزش اپی فیز سر فمور, دیابت,هیپرانسولینیسم,هیپرلیپیدمی, فشار خون,بیماری قلبی عروقی,افزایش ICP و پسودوتومور سربری,تخمدان پلی کیستیک, هیرسوتیسم,آکانتوزیس, و سنگ کیسه صفرا,کبدچرب ,اختلال رفتاری و کاهش Self  esteem,و...

پس درهرمریض چاق باید به نکات زیردرشرح حال توجه شود:
۱/سابقه فامیلی,(یک والد چاق ۴۰درصدودو والد چاق ۸۰درصداحتمال چاقی درکودک هست),
۲/سابقه دیابت
۳/سابقه بیماری قلبی عروقی و فشار خون
۴/هیپرلیپیدمی
,۵/وضعیت غذا خوردن
۶/وضعیت فعالیت
۷/کوری شبانه.
درمعاینه بایدبه نکات زیرتوجه شود:
۱/سرعت رشد۲/BMI،و۳/معیارهای تکاملی و وضعیت هوشی۴/مرحله بلوغ۵/ضخامت Skin fold،و۶/فشارخون.
۷/ظاهربیمارازنظردیسمورفیک بودن وعلایم همراه تشخیصی بیماریهای ژنتیکی

آزمایشات مرحله اول برای بررسی چاقی وعوارض ناشی ازآن شامل:
FBS,انسولین,پروفایل چربی,تستهای تیروئید,
تستهای کبدی و  OGTT  در صورت لزوم.

آزمایشات مرحله دوم ,براساس شرایط ووضعیت مریض شامل:کورتیزول آزادادراری,تست مهاری دگزامتازون(DST) ,وCa,P,ALKP,PTH,و MRI مغزی,, سونوگرافی کبدوکیسه صفراوکاریوتایپ و مطالعات ژنتیکی می باشند.

پس به طو رکلی,
1️⃣درهرمریض چاقی که دچار کوتاهی قد یا قد طبیعی و پلی داکتیلی و رتینیت پیگمانتوزا  و شب کوری بود  به سندرم لورنس مون بیدل فکر کنید.
2️⃣هرمریضی که دچار چاقی و براکیس فالی و کرانیوسینوستوز بود به سندرم کارپنتر فکر کنید
3️⃣هرمریضی که دچار چاقی وکری وپلی داکتیلی,و دیابت و کاتاراکت یا کوری و تغییر رتین و بیضه کوچک بود به سندرم آلستروم فکرکنید
4️⃣,هرمریض چاقی که دچار میکروسفالی و هیپوتونی و تغییرات استخوانی و منتال رتارد بودبه سندرم کوهن فکر کنید
5️⃣هرمریض چاقی که ویسرومگالی داشت و سابقه هیپوگلیسمی و هیپرانسولینیسم نوزادی و ماکروگلوسی به بک ویت ویدمن شک کنید
6️⃣هرمریض که چاقی تنه ای داشت و کوتاهی قد,و استریا و فشار خون وMoon  face  داشت و پلتوریک بود به کوشینگ شک کنید
7️⃣هرمریض چاقی که کوتاه قد بود و تاخیر بلوغ داشت به هیپو تیروییدی, کمبود GH,اختلال هیپوتالاموس,سندرم ترنر و اگر هیپوتونی و منتال رتارد هم بود به پرادرویلی شک کنید.
8️⃣هرمریض چاقی که دچار قند بالا یا پایین بود و هیپرفاژی داشت و قد نرمال یا بالا داشت به هیپرانسولینیسم و دیابت شک کنید
9️⃣هرمریض دختر چاقی که هیرسوتیسم داشت و آمنوره یا الیگومنوره به تخمدان پلی کیستیک و سندروم  HAIRAN شک کنید

درمان چاقی با توجه به علل ژنتیکی و محیطی مسبب آن به طور کلی شامل 1️⃣ تغییر رفتار 2️⃣ رژیم غذایی 3️⃣ افزایش فعالیت و در  موارد خاص 4️⃣ دارو 5️⃣جراحی میباشد

✍️ جناب آقاي دكتر علي طالع (فوق تخصص غدد و متابوليسم كودكان)

@TebeAtfal

اسپیرومتری انجام اسپیرومتری طب کار طب کار گنبد اسپیرومتری گنبد دم سنجی بیماران دیابتی دیابت دیابت گنبد گنبد کاووس گلستان پای دیابتی معاینات سلامت شغلی دکتر ابراهیم ساتلیخ محمدی دکتر ساتلیخ محمدی تستهای تنفسی دکتر گنبد مرض قند بیماری قند درمان دیابت مدیریت دیابت بهترین پزشک دیابت بهترین دکتر دیابت ترک سیگار دیابت گلستان ترک دخانیات گنبد کاووس نیکوتین دخانیات روش ترک سیگار انسولین های قلمی وویالی انسولین خوراکی فشار خون گنبدکاووس قند خون افزایش قند خون آموزش دیابت مراقبت دیابت آموزش مراقبت مرض قند انواع انسولی دسته بندی انسولین انسولین انالوگ انسولین انسانی انسولین کوتاه اثر مطب دیابتی مشاوره دیابت عوارض دیابت دیابت گنبد کاووس ازمایش هموگلوبین ای وان سی ازمایش قند خون آزمایش HBA1C درمان چاقی در دیابت چاقی دیابت گنبد درمان چاقی گنبد کاووس آموزش پیشگیری درمان انفلوانزا انواع دیابت شرایط آزمایش قند خون جدول قند خون داروی چاقی برای افراد دیابتی قرص چاقی دیابت علت چاقی در دیابت رژیم چاقی دیابت درمان لاغری دیابت

اطلاعات تماس

مطلب دکتر ابراهیم  محمدی {ساتلیخ}

گلستان - گنبد کاووس- امام خمینی شمالی- نرسیده به میدان یادبود- پلاک  378

تلفن: 33290922 - 017

 

مرکز معاینات سلامت شغلی

گلستان - گنبد کاووس- بلوار سینا- نبش کوچه دهم - پلاک 136-134-132

تلفن: 33385039 - 017 ، 33385029 - 017

rsform