پالس اكسيمتري (ارزيابي از نظر هيپوكسي): روشي براي تعيين هيپوكسي در بيماران است و درصد هموگلوبین اشباع شده با اكسيژن را نشان مي‌دهد. پالس اكسيمتري بررسي غير تهاجمي اشباع اكسيژن شرياني [سنجش اکسیژن خون ] مي‏باشد كه از طريق اتصال يك گيره يا پروب به لاله‏ ی گوش يا انگشت بيمار ممكن مي‌گردد. درصد بيان ‏شده در واقع نسبت اكسيژن به هموگلوبين است. همراه کافه پزشکی باشید

پالس اكسي متر (Pulse Oximeter): دستگاهي است كه براي اندازه ‏گيري ميزان هموگلوبين اشباع با اكسيژن بكار مي‌رود و يك وسيله‏ ی غير تهاجمي مي‌باشد كه براي مانيتورينگ ممتد غيرتهاجمي سنجش اشباع اكسيژن عملي هموگلوبين شرياني (PR و SPO2) در بيماران بزرگسال، اطفال، شيرخواران و نوزادان، در محيط ‏هاي بيمارستان‏ها، درمانگاه‏ها، آمبولانس‏ها و منازل استفاده می ‏شود.

آشنایی با دستگاه پالس اكسيمتر:

پالس اكسيمتر يك پروب حساسه و يك مانيتور با صفحه‌ي ديجيتال دارد. حسگر شامل دو ديود منتشر كننده‏ ي نور و دو سنسور است.يكي از ديودها نور تقريباً قرمز، يعني طول موج مخصوص هموگلوبين داراي اكسيژن (هموگلوبين اشباع) را منتشر مي‌كند و ديود ديگر نور مادون قرمز، يعني طول موج مخصوص هموگلوبين بدون اكسيژن (هموگلوبين غير اشباع) را منتشر مي‏كند.

هر كدام از دو نوع هموگلوبين ميزان خاصي از نور منتشر شده را جذب مي‌كنند و از رسيدن آن به سنسور مربوطه جلوگيري مي‌كنند. اگر نور كمتري به سنسور برسد به اين معني است كه ميزان بيشتري از هموگلوبين مربوطه در خون وجود دارد. سپس دستگاه پالس اكسيمتر نسبت نور تقريباً قرمز و مادون قرمز دريافت شده را محاسبه مي‌كند تا درصد اشباع اكسيژن( SpO2) را مشخص كند.

گيره‌ي پروب حساس پالس اكسيمتر تا اندازه‌اي شبيه گيره‌ ي لباس است. گيره‏ ي پروب حساسه را بر روي نوعي بستر مويرگي، محيطي مانند نوك انگشت دست، نوك انگشت پا، لاله‏ ي گوش يا روي پل بيني بيمار مي‏توانيد وصل كنيد. در شيرخواران مي‌توانيد حسگر را به دور پاشنه‌ي پا پيچيده و با نوار محكم نمائيد.

پالس اكسيمتر اشباع اكسيژن خون شرياني را اندازه‌گيري مي‏كند، لذا پروب بايد در ناحيه‌اي قرار گيرد كه نور از طريق جريان خون شرياني تابانده شود.

از آنجايي كه هموگلوبين ۹۸٪ اكسيژن را در خون حمل مي‏كند و پلاسما تنها ۲٪ آن را به همراه مي‌برد، پالس اكسي متري به شكل صحيح ميزان اكسيژن رساني محيطي را تجزيه و تحليل مي‏كند. اگر اندازه‏گيري اكسيژن با پالس اكسيمتر بدرستي صورت گرفته باشد، اشباع اكسيژن خوانده شده، حداكثر ۲٪ با مقدار خوانده شده در ABG اختلاف خواهد داشت (البته وقتي كه اشباع اكسيژن بين ۸۴ تا ۹۸ درصد باشد).

دستگاه پالس اكسيمتر ميزان اشباع اكسيژن هموگلوبين را در بافت‌هاي محيطي اندازه‌گيري نموده و درجه اشباع اكسيژن را در خون بيمار نشان مي‌دهد.

اين دستگاه بصورت قابل اعتمادي وضعيت قلبي تنفسي بيمار را نشان مي‌دهد، چرا كه مي‏تواند به شما بگويد كه چگونه عروق محيطي در سيستم گردش خون بيمار اكسيژن‌گيري مي‌كنند. همچنين كيفيت و تأثير مداخلات شما را مانند اكسيژن ‏درماني، دارو دادن، ساكشن كردن و كمك‌هاي تنفسي تعيين مي‌كند.

مثلاً در هواي اتاق عدد مربوط به بيمار ۹۲٪ است. بعد از دو دقيقه اكسيژن‏درماني با جريان و غلظت بالا، این عدد به ۹۹٪ مي‌رسد و يك بهبود قطعي را نشان مي‏دهد.

پالس اكسيمتر اغلب سريعتر از ارزيابي فشار خون، نبض و تنفس، مشكلات موجود در اكسيژن‏ رساني را نشان مي‌دهد.

کارایی دستگاه پالس اكسي متر در ارزیابی هیپوکسی
پالس اكسيمتر ابزار مناسبي است كه مي‌تواند هيپوكسي را پيش از بروز علائم و نشانه‌هاي آن تشخيص دهد و علاوه بر تشخيص هيپوكسي ابزار مناسبي براي پايش كارآيي لوله‏ی هوايي و اكسيژن‏درماني به منظور تشخيص بهبودي يا بدتر شدن بيمار نيز محسوب مي‌شود.

به عنوان مثالي از كارآيي پالس اكسي متر به عنوان يك ابزار پايش، بيماري را ذكر مي‌كنيم كه دچار نشانه‌هاي واضحي در ديسترس تنفسي است و حين اينكه همكارتان او را براي تجويز اكسيژن به وسيله ماسك يك‏طرفه آماده مي‌سازد، شما به او پالس اكسيمتر وصل مي كنيد.

ابتدا پالس اكسيمتر عدد SpO2 را ۸۲٪ نشان مي‌دهد كه حاكي از هيپوكسي شديد است. به ‏دنبال استفاده از ماسك يك‏طرفه با جريان ۱۵ lpm، عدد پالس اكسيمتري افزايش مي‌يابد. پس از ۱۰ دقيقه تجويز اكسيژن، SpO2 بيمار به ۹۹٪ مي‏رسد. لذا مشاهده می‏کنیم که درصدهای پالس اكسيمتر، بهبودي قابل ‏توجه وضعيت بيمار را نشان مي‏دهند.

از طرفي اگر SpO2 بيماري كه تحت ماسك يك طرفه قرار دارد، ۹۳٪ بوده و در حال افت باشد، بدین معناست که وضعيت بيمار بدتر شده و ممكن است براي حفظ يا افزايش سطح اكسيژناسيون نيازمند استفاده از ونتيلاسيون با فشار مثبت باشد.

يك نكته : اگر بيمار مدتي است كه تحت ماسك يك طرفه با فشار ۱۵ lpm قرار دارد و عدد پالس اكسيمتر او نزديك ۹۵٪ يا كمتر است، اين وضعيت نيز بيانگر هيپوكسيك بودن بيمار است. احتمال مي‌رود كه با برداشتن ماسك، عدد پالس اكسي متر به ‏سرعت کاهش بيابد.

SpO2 معادل ۹۰٪، هيپوكسي قابل ‏توجه را نشان مي‏دهد.

پالس اكسي متر درصد هموگلوبین اشباع شده با اكسيژن را به صورت درصد SpO2 نشان مي‌دهد كه در واقع مقدار خوانده شده به وسيله‌ي پالس اكسي متر است. مقدار طبيعي آن براي شخصي كه در هواي اتاق تنفس مي‌كند بین ۹۷ تا ۹۹ درصد است. SpO2 كمتر از ۹۵٪ مي‌تواند حاكي از هيپوكسي باشد. بنابراين SpO20 کمتر از ۹۵٪ را بايد مورد بررسي قرار داد.

اشباع طبيعي اكسيژن در سطح دريا بايد بين ۹۶٪ و ۱۰۰٪ باشد.

دركل، اگر عدد به دست آمده زير ۹۵٪ باشد به شوك، هيپوكسي يا مشكل تنفسي شك كنيد. درمان مناسب راه هوايي و اكسيژن تكميلي به بيماران بدهيد و از نظر تغييرات بيشتر، به‏دقت وي را تحت نظر بگيريد. عدد زير ۹۰٪ نیز به درمان جدي راه هوائي، ونتيلاسيون با فشار مثبت و تجويز اكسيژن نياز دارد. بيمار غير هوشيار ممكن است نيازمند كنترل مهاجم راه هوایي و ونتيلاسيون با فشار مثبت باشد.

به عنوان يك راهنما : SpO2 طبیعی بين ۹۵ تا ۹۹ درصد است.

اعداد ۹۱ تا ۹۴ درصد بر هيپوكسي خفيف دلالت كرده و نياز به ارزيابي بيشتر و تجويز اكسيژن مكمل را توجيه مي‌كنند.

اعداد ۸۶ تا ۹۰ درصد، هيپوكسي متوسط را نشان مي‌دهند و معمولاً بايد به اين بيماران، البته با رعايت احتياط در مورد مبتلايان به COPD، اكسيژن مكمل ۱۰۰٪ تجويز شود.

اعداد ۸۵% يا كمتر نیز، هيپوكسي شديد را نشان داده و به مداخله‌ي فوري شامل تجويز اكسيژن ۱۰۰٪، تهويه‏ ي مصنوعي و يا هردو نياز دارند.

هدف شما حفظ و نگهداري SpO2 در حد طبیعی (۹۵ تا ۹۹ درصد) است.
انديكاسيون‏ هاي پالس اكسي متر:

پالس اكسيمتر را بايد در تمام شرايطي كه وضعيت اكسيژن بيمار نگران ‏كننده است يا حتي به ميزان كم مشكوك به هيپوكسي هستيم به كار گرفت. در بسياري از سيستم‏هاي اورژانس، در تمام شرايط اورژانسي براي بيماران، پالس اكسيمتر گذاشته مي‌شود. عدد پالس اكسي متر گاه به عنوان “ششمين علامت حياتي” خوانده مي‌شود.اين امر نشان مي‌دهد كه عدد پالس اكسيمتر يك معيار استاندارد براي سنجش وضعيت بيمار در كنار تنفس، نبض، پوست، مردمك و فشار خون است.

انديكاسيون‏هاي پالس اكسي متر:

بررسي درصد اكسيژن اشباع شده شرياني (بررسي درصد اشباع اكسيژن خون شرياني).
يك روش غير تهاجمي جهت سنجش اشباع هموگلوبين‏ها از اكسيژن در بيماران با احتمال هيپوكسي.
همراهي و حمايت از بيمار تا زمان رفع اشكالات مربوط به اختلالات تنفسي در بيماران.
بررسي ميزان اكسيژن خون در طي عمل جراحي در اتاق عمل.
بررسي ميزان اكسيژن خون در ضمن اقدام درماني در راه هوايي بيمار، گذاشتن لوله‏ی تراشه و ساكشن كردن ترشحات و راه هوايي.
بررسي ميزان اكسيژن خون در ضمن انتقال بيمار.
بررسي ميزان اكسيژن خون در ضمن نقل و انتقال بيماراني كه اختلالات تنفسي دارند.
بررسي ميزان افزايش اكسيژن خون در بيماراني كه اكسيژن دريافت مي‏كنند.همراهي با بيمار.
بررسي ميزان اكسيژن خون شرياني در بيماراني كه از دستگاه تهويه‏ ی مصنوعي جدا شده و تحت مراقبت‏های جداسازي از دستگاه مي‏باشند.

محدوديت‏هاي پالس اكسي متر:
احتمال محاسبه‏ی غلط در اكسيمتري نادر است. زماني كه چنين اتفاقي رخ دهد، دستگاه اغلب پيام خطا يا صفحه‌ي بدون نوشته‏اي را توليد مي‏كند.

پالس اكسي متر براي تعيين درصد درست، نيازمند جريان ضرباني خون شرياني مي‌باشد. هر وضعيتي كه جريان خون ناحيه‏ ی متصل به پروب را دچار اختلال نمايد، باعث اشتباه شدن درصد پالس اكسيمتر مي‏شود.

عوامل متعددي بر صحت پالس اكسيمتري اثر مي‌گذارند و باعث مي‌شوند كه پالس اكسيمتر درصد نادرست را نشان داده يا اصلاً درصدي نشان ندهد که در پست بعدی به معرفی این عوامل می‏پردازیم.

علل محاسبه‏ ي غلط دستگاه پالس اکسیمتر:
علل محاسبه‏ ي غلط دستگاه پالس اکسیمتر عبارتند از:

1-شوك يا هيپو پرفيوژن مربوط به از دست دادن خون يا خون‏رساني ضعيف.
2-كافي نبودن جريان خون درون بافت (هيپوولمي يا هيپوترمي).
3-مطابقت نداشتن سرعت ضربان يا موج نبض پالس اكسيمتر با نبض واقعي بيمار.
4-برق قوي.
5-ناهنجاري‌هاي خاص هموگلوبين.
6-عدم وجود نبض در يك اندام.
7-آنمي؛ اگرچه در بيماراني كه به شدت آنميك هستند، ممکن است SpO2 نرمال باشد، ولي مقدار كل هموگلوبين در دسترس براي حمل اكسيژن، ممكن است به طور قابل توجهي كاهش يافته باشد، به طوري كه بيمار در سطح سلولي دچار هيپوكسي شده باشد.
8-انقباض عروق محيطي (سپسيس، هيپوترمي يا آسيب اندام‏ها بر اثر سرما).
9-لاك ناخن (در صورت اتصال پروب به انگشت دست).اگر بيمار به انگشتان خود لاك زده است، گيره‌ي پالس اكسيمتر را به طرفين انگشت وصل كنيد يا اينكه با استون، لاك را پاك نماييد.

10-رنگ حنا:اگر بيمار انگشتان دست‏ها و پاهاي خود را حنا كرده باشد، پالس اكسي متر عددي را نشان نداده و پیغام “سنسور را چک کنید” ظاهر مي‌شود.                              11-عدم تطابق تعداد نبض واقعي بيمار با تعداد نبضي كه پالس اكسيمتر نشان مي‌دهد.
12-اكثر پالس اكسيمترها علاوه بر درصد اشباع، تعداد نبض را نيز نشان مي‌دهند. اگر تعداد نبضي كه توسط پالس اكسيمتر نشان داده مي‌شود با تعداد نبض واقعي بيمار برابر نباشد، احتمال اينكه پالس اكسي متر، درصد اشباع اكسيژن و جريان خون را نيز به درستي نشان ندهد، بالا مي‏رود. بنابراين عدد SPO2 احتمالاً دقيق نيست.                             13-مسموميت با مونوكسيد كربن.در مسموميت با مونوكسيد كربن (CO)، عدد پالس اكسي متر (عدد درجه‌ي اشباع) به ميزان بسيار زيادي بالا خواهد بود كه كاملا غيردقيق است. در حاليکه دستگاه، SpO2 را ۱۰۰% نشان مي‌دهد، بافت‏هاي بيمار شديداً ايسكميك هستند و بيمار ممكن است كاملا هيپوكسيك باشد. در واقع چون پالس اكسي متر درصد هموگلوبين اشباع را نشان مي‏دهد، اين واقعه رخ مي‏دهد. پروب پالس اكسي متر نمي‌تواند بين هموگلوبين اشباع شده با اكسيژن يا مونوكسيد كربن افتراق قائل شود، لذا دستگاه، SpO2 را ۱۰۰% نشان می‏دهد، در حالی که هموگلوبين بيمار، به جاي اكسيژن با مونوكسيد كربن اشباع شده است.از آنجا كه تمايل هموگلوبين به مونوكسيد كربن، ۲۰۰ تا ۳۰۰ بار بيش از تمايل آن به اكسيژن است، بخش عمده‌ي هموگلوبين خون با مونوكسيد كربن اشباع مي‌شود. اين امر باعث ايجاد وضعيت هيپوكسيك كشنده مي‏شود، اما پالس اکسیمتر، SpO2 را بالا نشان می‏دهد. در اين وضعيت بايد بيمار را به صورت كلي ارزيابي كنيد. عدد SpO2 تنها يك ابزار در ارزيابي بيمار است.

تميز كردن يا ضد عفوني نمودن سنسور پالس اكسي متر:
به منظور تمیز کردن یا ضد عفونی نمودن سنسور پالس اکسیمتر (Cleaning or disinfecting the Sensor)، رعایت نکات زیر توصیه می‏گردد:قبل از تميز كردن يا ضد عفوني نمودن، سنسور را از مانيتور جدا كنيد.
قبل از متصل نمودن سنسور به بيمار جديد، آنرا تميز يا ضد عفوني كنيد.
سنسور و سطوح تماس آن با بيمار را با يك پارچه‏ی نرم و مرطوب شده با آب يا محلول آب و صابون ملايم، تميز يا ضد عفوني نمائيد.
ماده ‏ی تميزكننده ‏ی كلنزيم(Klenzyme) توصیه مي‌گردد.
براي ضد عفوني كردن سنسور، سنسور و سطوح تماس آن با بيمار را با ايزوپروپيل الكل ۷۰٪ تميز كنيد. جهت قوی‏تر ضد عفونی نمودن(High level disinfection) نیز، ماده‌ي‍‍ CIDEX OPA پیشنهاد مي‏گردد (به توصيه‏ های كارخانه‏ سازنده توجه نمائيد)
مراحل انجام كار با دستگاه پالس اکسیمتر
وسايل مورد نياز:دستگاه پالس اكسيمتر – پروب انگشتي – محلول مناسب – سنسور در صورت لزوم – برس ناخن – پنبه و الكل

 مراحل انجام كار:

دفترچه راهنماي كارخانه ‏ی توليد كننده‏ی پالس اكسيمتر مورد نظر را مطالعه كنيد.
با بيمار ارتباط برقرار كنيد و مراحل انجام كار را به وي توضيح دهيد. به بيمار توضيح دهيد كه اين آزمايش به بررسي اكسيژن هموگلوبين مي‏پردازد.
نوع سنسور مناسب را بر اساس سن بيمار (نوزاد- اطفال – بزرگسال) و محل اتصال مشخص كنيد.
از انگشت اشاره‏ ی بيمار استفاده كنيد.
در صورتي كه مشكلي در انگشتان دست بود، مي‏توان از سنسورهاي انگشتان پا و يا لاله‏ ی گوش استفاده كرد.
اگر انگشتان دست بيمار خيلي بزرگ بود، انگشت كوچك بيمار را براي پروب انتخاب كنيد.
مطمئن شويد كه ناخن مربوطه با ناخن مصنوعي، لاك يا ماده‏ی ديگري پوشانده نشده است.
در صورت نیاز، ناخن را با برس ناخن تميز كنيد.
در صورت نیاز، روي سنسور پروب را با پنبه الكلي تميز كنيد.
سنسور را به انگشت انتخاب شده‏ی بيمار طوري وصل كنيد كه چراغ نوري و سنسور پروب در دو نقطه مقابل هم قرار گيرند.
اگر ناخن‏ هاي بيمار خيلي بلند بود، پروب را به حالت عمودي به انگشت انتخاب شده وصل كنيد.
در صورت لزوم ناخن بيمار را كوتاه كنيد.
دست بيمار را همسطح قلب او قرار دهيد.
ترانسديوسر را از قرارگيري در معرض نور شديد محافظت كنيد.
به ‏طور تكرری ترانسديوسر را از نظر محل قرارگيري و پوست را از نظر خراش و اختلال در گردش خون چك كنيد.
محل ترانسديوسر را هر ۴ ساعت تعويض كنيد تا از تحريك پوست پيشگيري شود.
ميزانSPO2(علامتي كه ميزان اشباع شرياني را نشان مي‏دهد) را يادداشت كنيد.
تعداد نبض بيمار را با نبض ثبت شده روي دستگاه پالس اكسيمتر مقايسه نمائيد.

ترجمه اختصاصی کافه پزشکیpulse oximeter

كنترل ديابت(دكتر ياوري), [۰۴.۰۳.۲۱ ۱۵:۵۴]
نکات خلاصه شده زیر، می تواند پاسخگوی بسیاری از پرسش های شما مخاطبین عزیز در مورد بیماری «کرونا» باشد.

✅بیماری کرونا با سه اسلحه توانست بشر را به زانو در آورد:
1- سرعت انتقال و سرایت بسیار زیاد
2- ناشناس بودن ویروس برای سیستم ایمنی بدن. چون این ویروس حاصل یک جهش جدید در خانواده «کرونا ویروس ها» بود و بدن هیچ انسانی آن را نمی شناخت و لذا هیچ انسانی در مقابل آن ایمن نبود
3- ناشناخته بودن کنش ها و واکنش های ویروس که منجر به سردرگمی پزشکان می شد

✅دردمندانه، بدلیل سرعت انتقال شدید، این ویروس همواره چند گام از پزشکان جلوتر است و مطالعات بشر هنوز در مورد این بیماری به روز نشده است. یعنی ما همچنان علائمی را از این ویروس می بینیم که برایمان تازگی دارد. لذا تا ماههای آینده، همچنان «تمامی مطالب مربوط به پیشگیری، تشخیص و درمان این بیماری، مبتنی بر تجربیات فردی یا گروهی پزشکان می باشد» و مطالعات فعلی هم هنوز وارد کتاب های مرجع نشده. لذا بعنوان یک شهروند، همه باید به علائم احتمالی بیماری توجه بفرمایید. علائم ساده ای که چند روز پس از بروز می تواند شما را حتی نامزد بستری نماید.

✅یادمان باشد که حدود 50% موارد ابتلا به بیماری، بدون علامت است. 35 - 30% هم علایم مختصری دارد که گاهی حتی نیازی به درمان دارویی ندارد.

✅علائم مهمی که می تواند شما را مجاب به مراجعه و مشاوره با پزشک نمایند عبارتند از:
1- تب و کوفتگی ادامه دار (معمولا در سرماخوردگی ساده، بیش از دو سه روز طول نمی کشد)
2- سرفه های خشک و دردناک(درد قفسه سینه)
3- منگی و بی حالی شدید که می تواند منجر به فِینت(سقوط) فرد گردد.
4- عدم تمرکز در  حرف زدن همگام
5- بی اشتهایی مفرط و ادامه دار
6- مهمتر از همه؛ تنگی نفس حقیقی که بخصوص در زمان فعالیت های ساده، همچون راه رفتن، حتی در کوتاه مدت، بیمار را آزار می دهد . می تواند ناشی از کاهش اکسیژن خون باشد

✅بدون بروز علایم فوق، داشتن علایم دیگری مثل:
آنوسمی(کَر بویی) – اسهال و استفراغ – سرفه های ساده – بی حالی ناشی از تب – بثورات(لکه ها) پوستی - گوش درد - سرگیجه و... «به تنهایی» نمی تواند عاملی برای بستری و نشانه قطعی از وخامت بیماری محسوب شود و تنها نیازمند استراحت کامل و نوشیدن مایعات فراوان(علیرغم بی میلی) و تسکین تب و درد، می باشد.

كنترل ديابت(دكتر ياوري), [۳۰.۱۲.۲۰ ۱۵:۱۱]
•آیا افراد مبتلا به دیابت عوارض جدی تری در کرونا دارند؟
به طور کلی،افراد مبتلا به دیابت در صورت ابتلا به ویروس،علایم و عوارض شدیدی را تجربه می کنند.
اگر دیابت به خوبی کنترل شود احتمال خطر ابتلا به بیماری COVID - 19 کمتر خواهد بود. هنگامی که افراد دیابتی دیابت خود را به خوبی کنترل نمی کنند و نوسان قند خون را تجربه می کنند، به طور کلی در معرض ابتلا به عوارض مربوط به دیابت هستند. داشتن بیماری قلبی یا سایر عوارض ناشی از دیابت می تواند احتمال ابتلا به بیماری COVID-19 را بیشتر کند، زیرا توانایی سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونت کمتر می شود. عفونت های ویروسی به دلیل نوسان قند خون می تواند التهاب یا تورم داخلی را در افراد دیابتی افزایش دهد.

اقدامات احتیاطی بیماران مبتلا به دیابت درزمان همه گیری کووید۱۹»
قسمت اول:
با توجه به پاندمی کووید۱۹ پیشگیری از دیابت بیش از پیش اهمیت دارد مبتلایان به این بیماری در صورت ابتلا بیشتر در معرض خطر عوارض شدید بیماری هستند لذا به موارد ذیل بیشتر توجه کنید:

-مبتلایان دیابت در دوره بیماری کووید۱۹ اضطراب بیشتری را متحمل می شوند پس سعی کنید از فشارهای روانی دور باشید و استرس خود را به خوبی مدیریت کنید
-به کنترل قند خون خو د توجه بیشتری کنید زیرا کنترل و پایش قند خون می تواند به جلوگیری از عوارض ناشی از افزایش یا کاهش قند خون کمک کند و احتمال بروز پنومونی باکتریایی را کاهش دهد.
-اگرعلایمی مانند آنفولانزا ( تب، سرفه، بدن درد و مشکل در تنفس) دارید به پزشک مراجعه کنید.
-اگرسرفه می کنید تب و تهوع و اسهال دارید ممکن است نشان دهنده عفونت کرونا باشد بنابراین باید سریع به دنبال مشاوره پزشکی و مراجعه به پزشک باشید.
-هرگونه عفونت ممکن است قندخون را بالا برده و نیاز به مایعات را افزایش دهد بنابراین آب کافی باید در دسترس داشته باشید
-حداقل پنج روز درهفته و هربار۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط توصیه می شود.
-ارتباط بین بیمار دیابتی، پزشک و مراقب سلامت در زمان شیوع کرونا ضروری است و حتما با رعایت پروتکل های بهداشتی بیمار دیابتی توسط پزشک و مراقب سلامت ویزیت گردد.
-باید داروهای مورد نیاز خود را به میزان کافی در اختیار داشته باشید.
-درصورت افت ناگهانی قند خون آمادگی اصلاح وضعیت قندخون را داشته باشید.
-از کار بیش ازحد خودداری کنید و خواب شبانه خوبی داشته باشید.
-تغذیه سالم بخش اصلی مدیریت دیابت است بنابراین بایدرژیم غذایی متنوع و متعادل داشته باشید تا مقدار قند خون را ثابت نگه داشته و سیستم ایمنی بدن را تقویت کنید.
-ازمصرف نامتعارف غذاهای سرخ شده خودداری کنید.

«در خصوص درمان بيماران ديابتي مبتلا به کرونا كه تحت درمان كورتيكواستروئيد high dose هستند»

از تجويز داروهاي خوراكي ضد ديابت بپرهيزيد و بيمار حتماً روي انسولين  بازال بولوس قرار گيرد انسولين بازال مثل لانتوس -لومير و Toujeo و انسولين بولوس مثل نورپيد و اپيدرا لطفاً از تزريق با دوز بالا هراس نداشته واز متد multi daily injection استفاده شود انسولين بازال براي كنترل قند ناشتاست و ساعت ده تا يازده شب استفاده شده و انسولين بولوس قبل هر وعده غذايي است اما با توجه به BS بالای 300 با مصرف كورتيكواستروئيد می توانيد در ميان وعده هاي صبح و عصر، از بولوس با دوز بالا استفاده كنيد وBS قبل غذا را در هر وعده چك كنيد و دوز انسولين را با premeal BS تنظيم كنيد .
اين بيماري در ديابت نوع دو بيشتر باعث DKA شده لذا از دوز بالاي انسولين و هيدراتاسيون بيمار و عدم استفاده از داروهاي خوراكي ديابت بخصوص دارو هاي دسته مهاركننده  SGLT2 اين فرایند را به حداقل برسانند .
درصورتي كه بيمار از قبل روي داروهاي empagliflozin (SGLT2 inhibitor) كه تركيبي با متفورمين به نام سينوريپا در بازار موجود است ميباشد با شروع كرونا اين دسته دارويي بايستي سريع قطع شود چون یکی از عوارض اين داروها DKA است...

✅توصیه هایی برای بیماران دیابتی:

مانند سایر افراد با سابقه بیماری های مزمن،‌ رعایت شدید تر اصول پیشگیری (اجتناب از رفتن به محل های شلوغ، شستن دست ها به صورت مداوم،‌ عدم تماس دست ها با چشم ها یا دهان و استفاده از ماسک در خارج از منزل) توصیه می شود.

همچنین،‌ ضروری است در رابطه با تزریق واکسن های لازم (آنفلوانزا و پنومونی باکتریایی) با پزشک خود مشورت کنید.

نسبت به بروز هرگونه علائم از قبیل تب با درجه بالا، سرفه های خشک، تنگی نفس در خود آگاه باشید و در صورت بروز هر گونه نگرانی با پزشک خود تماس بگیرید.

قند خون خود را با حساسیت بیشتری کنترل کنید. چنانچه از داروهای خوراکی کاهنده قند خون استفاده می کنید در مصرف منظم آنها کوشا باشد.

 چنانچه تحت درمان با انسولین می
باشید،‌ در زمان تعیین شده، میزان تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید. اگر قند خون شما با داروهای مصرفی کنترل نمی شود با پزشک خود تماس بگیرید.

آیا خطرات در افراد دیابتی نوع ۱و۲ متفاوت است؟
اکنون افراد درهر سنی که دارای شرایط پزشکی خاصی هستند،از جمله دیابت نوع۲ در معرض خطر بیماری شدید ناشی از COVID -19 قراردارند.
از آن جا که COVID-19 یک بیماری جدید است،اکنون اطلاعات محدودی درباره تاثیر شرایط پزشکی زمینه ای واین که آیا بیماری های زمینه ای خطر ابتلا به نوع شدیدتر بیماری COVID-19 را افزایش میدهند،وجود دارد.افراد مبتلا به دیابت نوع۱ یا دیابت حاملگی ممکن است درمعرض خطر بیشتری برای نوع شدید بیماری ناشی از COVID -19 باشند.
**یادآوری می شود که افراد مبتلا به هر دو نوع دیابت میتوانند از نظر سن،عوارض و میزان کنترل بهتر دیابت شان متفاوت باشند‌.افرادی که از قبل دارای عوارض مرتبط با دیابت هستند،در صورت ابتلا به COVID-19 نسبت به افراد دیابتی که به عوارض دیابت دچار نشده است،صرف نظر از هر نوع دیابتی که دارند،ممکن است نتایج بدتری دچار شوند.

راهکارهایی در غلبه بر اضطراب ناشی از کرونا در بیماران مبتلا به دیابت:

تغذیه مناسب؛ تقویت بدن جهت پیشگیری از بیماری ضروری است. تغذیه مناسب به معنای مصرف غذاهای گران قیمت نیست، بلکه منظور مصرف غذای مناسب است.

ورزش روزانه؛ فعالیت بدنی متناسب با شرایط جسمانی در خانه و یا پیاده روی در جایی که ازدحام جمعیت وجود ندارد، به کاهش استرس کمک می‌کند.

انجام بازی‌های خلاقانه در خانه؛ بازی‌های سنتی در خانه می‌تواند اعضای خانواده را بهم نزدیکتر کند.تحقیقات نشان داده است وقت گذرانی با بچه‌ها، علاوه بر اینکه برای کودکان مفید است و در روابط اجتماعی آنها نقش مثبتی دارد، برای بزرگسالان نیز شادی بخش و ضد اضطراب است. حتی در کشورهای غربی برای شادی بخشیدن به سالمندان، برنامه هایی را ترتیب می‌دهند که با کودکان سرگرم شوند.

ارتباطات با فامیل و دوستان بصورت مجازی؛ ارتباطات با خویشاوندان نقش موثری در سلامت بهداشت روان دارد. اما در شرایط کرونایی که امکان حفظ ارتباطات بصورت حضوری وجود ندارد، باید این ارتباط را همچنان به صورت مجازی و تصویری و یا در فضای باز و کم خطر و با تعداد کم حفظ کنیم.

مطالعه؛ یادگیری در زمینه‌های مورد علاقه هم از جمله فعالیت‌های آرامش‌بخش در این دوران است که افراد بیشتر در خانه حضور دارند.

تقویت ارتباط با همسر و فرزندان؛ رابطه اعضای خانواده باید گرم و صمیمانه باشد، اما متاسفانه در این ایام شاهد بودیم که تنش در بین اعضای خانواده بیشتر شده است. بویژه تاکید می‌کنم روی ارتباط با همسر. در واقع زنان احتیاج بیشتری دارند به اینکه انرژی روانی مثبتی را از سوی همسرشان دریافت کنند.

سوال مخاطبین:
علاوه بر دیابت چه بیماری های زمینه ای دیگری ریسک یا احتمال ابتلا به بیماری ناشی از ویروس کورونا (Covid-19) را افزایش می دهد؟

پاسخ:
علاوه بر دیابت بیماری های زمینه ای زیر خطر ابتلا به این عفونت ویروسی را افزایش می دهند:

1- بیماریهای مزمن ریوی مانند آسم، COPD، آمفیزم و برونشیت
2- بیماری های مزمن قلب مثل نارسایی قلبی
3- بیماری مزمن کلیه
4- بیمایهای مزمن کبد مانند هپاتیت مزمن
5- بیماری های مزمن سیستم اعصاب مثل پارکینسون، بیماری های نورون حرکتی، مولتیپل اسکلروزیس، فلج مغزی و اختلالات یادگیری
6- بیماری های طحال مانند کم خونی داسی شکل، یا کسانی که طحال در آن ها به هر علتی برداشته شده
7- سیستم ایمنی تضعیف شده به هر علت شامل ایدز، مصرف استروئیدها و مصرف داروهای شیمی درمانی
8- چاقی مفرط (BMI برابر یا بیشتر از 40)
9- بارداری

جزئیات فازبندی تزریق واکسیناسیون کرونا در کشور اعلام شد

فاز اول (زمستان ۱۳۹۹)؛ این فاز شامل کارکنان بهداشت و درمان خط اول مواجهه با بیماری کرونا بوده و براورد تقریبی از تعداد آنها ۰.۷ میلیون نفر است. بعد از آن افراد بسیار پر خطر شامل سالمندان در مراکز نگهداری، مراکز معلولین جسمی و حرکتی، جانبازان که براورد جمعیت آنها ۶۰۰ هزار نفر است.

فاز دوم (بهار و تیر ۱۴۰۰)؛ این فاز شامل افراد مسن بالای ۶۵ سال به ترتیب گروه‌های پنج سال از بالا به پایین بوده که براورد جمعیت آنها ۶ میلیون نفر است. همچنین افراد ۶۴-۱۶ ساله دارای حداقل یک بیماری زمینه ای که براورد جمعیت آنها نیز ۶ میلیون نفر است.

فاز سوم (مرداد تا آذر ۱۴۰۰)؛ شامل افراد ساکن در مراکز تجمعی که براورد جمعیت آنها دو میلیون نفر است، افراد ۵۵ تا ۶۴ سال بدون بیماری زمینه ای دارای براورد جمعیتی پنج میلیون نفری و افراد در مشاغل و خدمات ضروری شامل آن دسته از کارکنان نظام سلامت که در خط اول مواجهه نیستند که شامل برآورد جمعیتی ۱۲ میلیون نفری می‌شوند.

فاز چهارم (زمستان ۱۴۰۰)؛ شامل عموم مردم.

طبق اعلام وزارت بهداشتی‌ها با پیش فرض اثربخشی واکسن‌ها بالای ۸۰ درصد و عدم موتاسیون‌های ناگوار در ویروس، انتظار می‌رود:

♦️با اتمام فاز ۲ (پوشش ۱۳.۳ میلیون نفر)، به هدف اولیه که کاهش مرگ و میر است خواهیم رسید و با توجه به تابلوی بیماری در ۱۰ ماه گذشته کشور، از مرگ و میر بیماری به میزان ۶۰ الی ۷۰ درصد کاسته خواهد شد، اما همچنان در معرض طغیان‌های بیماری و مشکلات اقتصادی اجتماعی بهداشتی ناشی از کرونا ویروس خواهیم بود که طبق استاندارد سازمان جهانی بهداشت، با اتلاف ۱۰ درصد از واکسن، تعداد مورد نیاز ۲۹.۵ میلیون دوز واکسن نیاز است.

♦️با اتمام فاز ۳ (پوشش ۱۹ میلیون نفر دیگر)، انتظار می رود بخش عمده بار بیماری در کشور کنترل شده باشد و امکان برگشت به زندگی عادی مهیا شود که طبق استاندارد سازمان جهانی بهداشت، با اتلاف ۱۰ درصد واکسن، تعداد مورد نیاز حدود ۴۱.۸ میلیون دوز خواهد بود.

محل ارائه خدمت واکسیناسیون کرونا

در بیمارستان‌های دانشگاهی پایگاه واکسیناسیون برای ارائه خدمات در شیفت صبح و عصر برقرار می‌شود که در کشور حدود ۵۰۰ پایگاه در نظر گرفته شده است. کلیه کارکنان نظام سلامت حسب اولویت‌بندی در این پایگاه‌ها واکسینه خواهند شد.

حدود یک ماه بعد از آغاز واکسیناسیون، تیم‌های سیار بهداشتی به مراکز تجمعی خانه‌های سالمندان و نگهداری معلولین ذهنی و جسمی مراجعه و ارائه خدمت انجام خواهد شد.

از فاز ۲ به بعد، تعداد ۴۰۰۰ پایگاه سلامت در مراکز شهری و شهری روستایی و پایگاه‌ها یا خانه‌های بهداشت ضمیمه در شیفت بعدازظهر نسبت به ارائه خدمت به گروه‌های اولویت‌دار اقدام خواهند کرد.

نحوه مراجعه افراد برای واکسیناسیون

کارکنان بهداشتی درمانی، طبق برنامه عملیاتی تهیه شده در شهرستان‌ها، به پایگاه بیمارستانی معین شده مراجعه خواهند کرد. همه افراد ملزم به دریافت فرم معرفی‌نامه حاوی اسم، کد ملی و نوع حرفه فرد از حوزه ریاست بیمارستان، درمانگاه، آزمایشگاه، داروخانه و ... خواهند بود. این معرفی‌نامه باید به مهر تایید معاونت درمان شبکه شهرستان رسیده باشد.

افراد دارای بیماری زمینه ای و مشاغل ضروری نیز در یک ماه مانده به زمان ارائه خدمت به این گروه از رسانه‌ها اطلاع رسانی می‌شود که این افراد برای تکمیل پرونده در سامانه‌های الکترونیک سلامت به خانه‌های بهداشت و یا پایگاه‌های سلامت مراجعه کنند. در روز مراجعه چنانچه فرد در سامانه ثبت نشده باشد، ضمن ثبت داده‌های اولیه به پزشک پایگاه برای تعیین نوع بیماری و ثبت کد ICD۱۰ طبق دستورالعمل جاری معرفی و سپس واکسینه می‌شود. در عین حال افراد از اتحادیه صنفی خود معرفی‌نامه ممهور با ذکر مشخصات دریافت کرده و به پایگاه‌های واکسیناسیون مراجعه می‌کنند.

كنترل ديابت(دكتر ياوري), [۳۰.۱۲.۲۰ ۱۵:۱۹]
اقدامات احتیاطی برای پیشگیری ازکووید۱۹ هنگام مراجعه به مرکز بهداشتی-درمانی ومطب ها:

-ازپزشک خود بخواهیم تا حدی که به درمان مراقبت و سلامت ما لطمه ای نزند اقدامات تشخیصی درمانی را به تعویق بیاندازد یا به حداقل ممکن کاهش دهد.
-درصورت مراجعه به مراکز بهداشتی-درمانی از حضور در فضاهای انتظار شلوغ خودداری ودر صورت امکان تا رسیدن نوبت در فضای آزاد منتظر بمانیم.
-پشت درب اتاق پزشک، مراقب سلامت و بهورز تجمع نکنیم.
-درزمان انتظار برای ویزیت در سالن انتظار مراکز بهداشتی-درمانی حداقل فاصله یک متر را با سایر افراد رعایت کنیم.
-هنگام مراجعه به مراکز تشخیصی درمانی، حتما از ماسک و ترجیحا دستکش استفاده واز لمس دهان،بینی و چشم خودداری کنیم.
-غیراز موارد اورژانسی، از
مراجعه به مراکز بهداشتی ، مطب ، درمانگاه وکلینیک بدون وقت قبلی خودداری کنیم.
-ازحضوربیش از یک نفر در اتاق پزشک خودداری کنیم مگر در شرایط ضروری مانند سالمند یا ناتوان که نیازبه همراه دارد.
-درصورتی که سالمند هستیم بهتر است برای دریافت خدمات و مراقبت حضوری در ساعات اولیه بازگشایی مطب مراجعه کنیم‌.
-از لحظه خروج از منزل تا بازگشت به منزل حتما ماسک بزنیم.
-از وجود تهویه مناسب در سالن انتظار و اتاق پزشک مطمئن شویم.
-درصورت داشتن دستگاه اندازه گیری فشارخون در منزل می توانیم به هنگام مراجعه به مطب دستگاه خود را ببریم تا احتمال انتقال آلودگی کاهش یابد.
-بعدازبرگشتن به خانه ماسک و دستکش رادرسطل زباله انداخته و تمام لباس های خودرا در سبد شستشو یا ماشین لباسشویی قرار دهیم بلافاصله دوش بگیریم و لباس تمیز بپوشیم.
-بعدازبرگشتن به خانه وسایلی که همراه داشته ایم( کیف دستی،گوشی..) رابامحلول ضدعفونی کننده حاوی الکل۷۰٪ ضدعفونی کنیم‌.
-درصورت داشتن دستگاه اندازه گیری قندخون در منزل میتوان در زمان مراجعه به مطب، کلینیک، درمانگاه ویا مراکز بهداشتی ، دستگاه خود را ببریم تا احتمال انتقال آلودگی کاهش یابد.
و...